پرسشنامه

توضیحات طرح

اين پروژه با توجه به اهميت ترويج كشت گياهان دارويي در راستاي طرح كشوري آمايش سرزمين با اهداف مشخص از جمله جايگزين كردن برخي گياهان دارويي درآمدزا بجاي گياهان زراعي رايج، افزايش بهره‌وري آب و همچنين افزايش درآمد خالص كشاورزان در روستای نازدشت شهرستان سربيشه آغاز گرديد. با توجه به تجارب گذشته در زمينه كشت‌هاي آزمايشي كه در مورد گياهان دارويي در طي دهه گذشته توسط كارشناسان طرح انجام شده است، گیاه خارشتر مي‌باشد. گياه مذكور در قطعات 500 تا 1000 متري در هر كدام از مناطق ياد شده كشت گرديد. عمليات كاشت در چاه های نازدشت و اراضي منطقه اجرایی پروژه ترسيب كربن انجام شد. مقرر گرديد عمليات آبياري زير نظر كارشناسان طرح در زمان‌هاي مقرر انجام شود. به دنبال آن برداشت محصول و ارائه به بازار فروش در برنامه کار بوده است. خارشتر گیاهی علفی است که به صورت بوته‌ ای کوچک و نیمه چوبی رشد می‌کند. این گیاه علوفه‌ ای خوراکی برای دام محسوب می‌شود. به عنوان علف هرز در کنار گیاهانی همچون چغندرقند و سایر غلات محسوب می‌شود. ریشه‌‌ای عمیق دارد. ریشه این گیاه تا عمق 4 تا 6 متر نفوذ می‌کند. در برابر سرما و تغییرات اقلیمی مقاوم است. از گل‌های این گیاه برای تهیه عرق خارشتر استفاده می‌شود. این گیاه را با نام علف ترنجبین می‌شناسند. میوه این گیاه را با نام ترجبین می‌شناسند. ترجبین به معنی عسل تر می‌باشد. کشت این گیاه سبب تثبیت نیتروژن موجود در خاک می‌شود. در مناطقی با بارندگی 50 تا 1000 میلی متر و ارتفاع بیش از 400 متر از سطح دریا می روید. بذر آن دارای خواب ناشی از سختی و عدم نفوذپذیری پوسته بذر به آب می باشد. قوه نامیه بذرها 4 تا 5 ماه پس از برداشت به حدود 80 درصد می رسد و بذور دفن شده در خاک تا 10 سال قوه نامیه خود را حفظ می کنند. خارشتر، مورد تعلیف مستقیم دام‌ها از جمله شتر و بُز قرار می‌گیرد. و یا اینکه کشاورزان خارشتر را جمع آوری و پس از خشک شدن آنها را در آغل گوسفندان می گذارند تا مورد استفاده دام قرار گیرد. در سال‌های اخیر و در شرایط خشکسالی مردم دست به ابتکار جالبی زده و خارشترها را در مرحله گلدهی یا شروع رسیدگی دانه جمع آوری و در یک مکان خرمن می نمایند و پس از خشک شدن توسط خرمنکوب خرد کرده و سپس خارشتر خرد شده را به انبارهای علوفه دامها منتقل می نمودند و به مرور به تنهایی یا مخلوط با کاه استفاده می¬کنند با توجه به مقاومت بسیار بالای خارشتر به سرما، طوفان، خشکی، شوری و توانایی رشد در شوره زار ها و در طیف وسیعی از خاک ها از آن می توان برای تثبیت شن های روان جایگزین مالچ استفاده کرد. در بسیاری از نقاط خارشتر در سال اول چند مرحله نیاز به آبیاری داشته و پس از استقرار به دلیل ریشه بسیار عمیق نیاز به آبیاری چندانی نخواهد داشت.

اطلاعات طرح

عنوان طرح

کشت خارشتر استان خراسان جنوبی روستای نازدشت شهرستان سربیشه

تاریخ پایان :

تاریخ شروع : 1398/00/00

مختصات UTM محل طرح

جنوب X: 470613 -- Y: 6671544

شمال X: 469185 -- Y: 6672051

غرب X: 469050 -- Y: 6667071

شرق X: 470550 -- Y: 6667430

محل اجرای طرح

استان : خراسان جنوبي، شهرستان : سربيشه، شهر : مركزئ، بخش : غيناب، روستا : نازدشت

ثبت شده توسط

دبیر کمیته فنی استان خراسان جنوبي

دریافت فایل PDF پرسشنامه

موقعیت روی نقشه

تصاویر طرح

تصویری مربوط به طرح جهت نمایش بصورت بنر در سامانه

تصاویر مربوط به منطقه، پروژه ، طرح

نقشه های مربوط به منطقه یا طرح

درس آموخته ها بصورت فیلم که از مجری طرح گرفته شده است

عکس ی از جلسه کمیته فنی

فایل پی دی اف یا عکس صورت جلسه کمیته فنی

لیست امضای اعضای کمیته فنی

1- حق مالکیت معنوی

اگر تمام و یا بخشی از بهترین تجربیات/ دانش بومی توضیح داده شده در این قالب تحت پوشش حق مالکیت معنوی برای سازمان ، نهاد، فرد، گروه، تشکل رسمی و یا بومی و جوامع محلی می باشد، مشخص کنید:

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور- اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خراسان جنوبی

توضیحی در مورد سازمان ، نهاد، فرد، گروه، تشکل رسمی و یا بومی و جوامع محلی صاحب حق بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه دهید:

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">پروژه ترسیب کربن توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور (دفتر امور بیابان) و دفتر عمران ملل متحد در ایران (<span style="font-size:12.0pt;line-height:115%; font-family:"Calibri","sans-serif";mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-font-family:"B Nazanin";mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">UNDP<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"B Nazanin"; mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">) و با مشارکت دفتر امور بيابان و اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان به مرحله اجرا درآمده است. جوامع محلی از مهمترین شرکای اجرایی پروژه محسوب می شوند. در اجرای این پروژه ارزشها، منافع و سلایق گوناگون دست‌اندرکاران محلی پروژه در نظر گرفته شده است.

2- طبقه بندی

بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را بر اساس نوع عرصه/ ارتباط با ماموریت های محوری سازمان جنگلها مراتع و آبخیزداری/ و تاثیرات آن در اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی طبقه بندی کنید ( می توانید چندین گزینه را انتخاب کنید)

کاربری غالب در منطقه مشخص شده

جنگل : خیر
مرتع : بلی
بیابان : بلی
حفاظت از عرصه های منابع طبیعی : بلی
آبخیزداری/ آبخوانداری : بلی
توان افزایی جوامع محلی : بلی
سایر ( عنوان درج گردد)

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">کاهش فقر و افزایش شاخص درامد جوامع روستایی و به تبع آن کاهش مهاجرت

کمک به اقدامات مدیریت منابع طبیعی

حفاظت و پیشگیری از تخریب

کشت خاک شتر باعث تثبیت خاک میگردد و زمانی که خاک تثبیت شود و پوشش گیاهی افزایش پیدا کند تخریب کاهش می باشد. از طرفی با افزایش پوشش گیاهی طوفان های شن کاهش پیدا میکنند.
احیاء

احیای و افزایش وضعیت پوشش گیاهی منطقه نازدشت سربیشه به وسیله تثبیت خاک که باعث بهتر شدن شرایط اقلیمی منطقه و همچنین احیا محیط زیست و منابع طبیعی میگردد.
توسعه

با کاشت خارشتر و بهبود شرایط پوششی منطقه و به دنبال آن بهتر شدن وضعیت منطقه باعث توسعه در منطقه میگردد. توسعه در منطقه باعث افزایش درامد، کاهش مهاجرت و همچنین بهبود شرایط زندگی می شود که باعث توسعه هر چه بهتر منطقه میگردد
بهره برداری

زمانی که پوشش گیاهی در منطقه ضعیف باشد امکان بهره برداری از منطقه وجود ندارد و بهره برداری از پوشش ضعیف باعث افزایش تخریب زمین میگردد ولی در صورت بهبود پوشش گیاهی میتوان بهره برداری از منطقه گسترش پیدا میکند و از چوب خارشتر میتوان استفاده کرد همچنین چرای دام هم بیشتر میشود.
سازگاری با شرایط نامطلوب نظیر خشکسالی/ طغیان امراض و آفات/ کاهش تولید علوفه و...

با توجه به اینکه این گونه در بدترین شرایط آب و هوایی قابلیت زنده ماندن دارد برای این منطقه کشت به خوبی صورت می گیرد. این گونه در مناطق بیابانی و کم آب به خوبی زنده میماند و همچنین در مقابل آقات و بیماریها مقاوم است. در صورت استفاده از این گیاه برای گسترش پوشش گیاهی احتمال خشک شدن و از بین رفتن گیاه کاهش پیدا میکند.
ظرفیت سازی و ارتقاء آگاهی

با افزایش آگاهی مردم جهت بهبود وضعیت دامداری و جلوگیری از گرد و غبار برای منطقه ظرفیت های مختلفی در منطقه به وجود می اید یکی از این ظرفیت ها بهبود وضعیت زندگی مردم از طریق تثبیت خاک و همچنین بهبود شرایط اقتصادی مردم از طریق افزایش دام میشود. هر چه میزان ظرفیت مثبت منطقه افزایش پیدا کند آگاهی مردم جهت حفظ این گونه و تلاش برای نگهداری این پوشش گیاهی بیشتر میشود.
مشارکت، همکاری

یکی از مهمترین شرایطی که باعث حفظ پوشش گیاهی میشود همکاری مردم میباشد. در صورتیکه نیروی کارگری از مردم بومی باشد و همچنین از مردم بومی جهت کاشت و نگهداری پوشش گیاهی استفاده شود مردم دلسوزی بیشتری جهت حفظ پوشش گیاهی میکنند و این مشارکت و همکاری باعث حفظ پوشش گیاهی میگردد.

کمک به اهداف توسعه پایدار منابع طبیعی

بهبود وضعیت اقتصادی

با افزایش پوشش گیاهی باعث بهتر شدن وضعیت اجتماعی و اقتصادی و در نهایت افزایش توسعه پایدار میگرددبا افزایش پوشش گیاهی مردم دام بیشتری را می توانند وارد منطقه کنند و با افزایش دام وضعیت اقتصادی آنها بیشتر میشود همچنین با افزایش وضعیت اقتصادی منطقه کسب و کارها بیشتر میشود و مردم امید بیشتری جهت ماندن در منطقه را پیدا خواهند کرد
بهبود سرمایه های اجتماعی نظیر ایجاد و ساماندهی تشکلها، آموزش، ارتقاء آگاهی و...

افزایش توان اجتماعی و جلوگیری از تخریب منطقه باعث بهبود شرایط منطقه میشود. یکی از عواملی که باعث بهبود شرایط منطقه میشود آموزش به مردم می باشد تا به وسیله آموزش آگاهی مردم جهت حفظ پوشش گیاهی بالا رود. با آموزش مثبت و افزایش آگاهی مردم فشار کمتری را بر مرتع وارد می کنند و باعث بهبود شرایط اقلیمی منطقه می شوند
بهبود وضعیت اکوسیستم های منابع طبیعی

باعث حفظ پوشش گیاهی و تثبیت خاک و به دنبال آن حفظ اکوسیستم منطقه می شود. با افزایش پوشش گیاهی گونه جانوری بیشتر می توانند در منطقه حضور پیدا کنند و با افزایش گونه های جانوری و گیاهی در منطقه وضعیت اکوسیستم بهبود پیدا می کند و با بهبود وضعیت اکوسیستم شرایط زندگی در منطقه بهتر میگردد.

نوع اثرات بهترین تجربیات/ دانش بومی در محدوده استفاده از آن

اثرات تولیدی و یا بهره وری

علوفه برای تغذیه دامفروش بذر
اثرات اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی

باعث افزایش بهره وری و به دنبال آن افزایش وضعیت اقتصادی مردم وضعیت اجتماعی مردم بهتر میشود. در صورتی که وضعیت اقتصادی مردم ضعیف باشد مردم جهت کسب درامد به هر کاری دست میزنند و باعث بدتر شدن وضعیت اجتماعی و فرهنگی منطقه میگردد ولی در صورتی که شرایط اقتصادی خوب باشد به دنبال آن وضعیت اجتماعی و فرهنگی مردم بهتر خواهد شد.
اثرات زیست محیطی

تثبیت خاک و جلوگیری از طوفان های ماسه ایجلوگیری از گرد و غبار و کاهش وضعیت زندگی مردم حفظ پوشش گیاهی و افزایش بهره برداری دام از مرتع

3- تشریح موقعیت و شرایط

عنوان بهترین تجربیات/ دانش بومی و سال شروع

<span lang="AR-SA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language: EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:AR-SA">کشت خارشتر

موقعیت مکانی ( در صورت وجود نقشه ای ارائه دهید) باgps از اسامی رسمی و محلی برای تشریح این موفعیت استفاده نمایید

<span lang="AR-SA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language: EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:AR-SA">روستای نازدشت شهرستان سربیشه

راجع به وضعیت طبیعی محل به اختصار توضیح دهید

اقلیم

در منطقه مورد مطالعه ریزش های جوی عمدتا به صورت باران میباشد و در بخش مرتفع منطقه ریزش برف صورت میگیرد.
خاک

شور
توپوگرافی

منطقه سربیشه دشتی میباشد ولی در کنار دست کوه هایی با میانگین ارتفاع 1400 متر می باشد
پوشش گیاهی

پوشش گیاهی در این منطقه فقیر می باشد. گیاهانی که در این منطقه رشد میکنند شامل خارشتر واسپند می باشند
وضعیت منابع آب

منابع اب در منطقه بیشتر به صورت چاه و قنات میباشد و بیشتر استحصال اب از چاه صورت میگیرد.متوسط بارندگی سالیانه حدود 184 میلیمتر میباشد

وضعیت غالب شرایط اقتصادی – اجتماعی مردم ساکن در محل و یا در مجاورت آن

سطح درآمد، منابع اصلی و فرعی درآمد، مالکیت اراضی و حق بهره برداری رسمی و عرفی از منابع طبیعی شامل زمین/ آب/ تولیدات مرتع جنگل/ کیاهان دارویی و...

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> سطح درآمد : کم<o:p></o:p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;mso-element:frame; mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around;mso-element-anchor-vertical: paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin;mso-element-left:center; mso-element-top:-9.15pt;mso-height-rule:exactly">منابع اصلی و فرعی درآمد : شغل اصلی مردم منطقه دامداری و کشاورزی می باشد<o:p></o:p> مالکیت اراضی و حق بهره برداری رسمی و عرفی از منابع طبیعی شامل زمین/ آب/ تولیدات مرتع جنگل/ کیاهان دارویی و ....<o:p></o:p> </td> </tr> </tbody></table> </div> <span lang="AR-SA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:Calibri; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:AR-SA">اراضی ملکی

بر پایه چه معیار و شاخصهایی بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را اثرگذار در مدیریت پایدار منابع طبیعی و آبخیزداری می دانید

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;mso-element:frame; mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around;mso-element-anchor-vertical: paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin;mso-element-left:center; mso-element-top:-9.15pt;mso-height-rule:exactly">پروژه ترسیب کربن در استان خراسان جنوبی برپایه توانمندسازی جوامع محلی به منظور ارتقاء فرهنگ زیست محیطی در بهره‌برداری از منابع طبیعی از جمله این پروژه‌هاست. یکی از مهمترین بخش‌های این پروژه و تکمیل کننده حلقه معیشتی جامعه محلی روستاهای منطقه اجرایی، موضوع کاشت گیاهان دارویی از جمله خار شتر برپایه پتانسیل‌های موجود محلی و ارتقاء کیفیت و شیوه‌های بهره‌برداری پایدار از این ارزش سنتی می باشد که از سال 1398 در قالب طرح ایجاد کسب و کار پایدار از طریق رونق کشت گیاهان دارویی برای منابع طبیعی اجراشد. <o:p></o:p> </td> </tr> </tbody></table> </div> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:Calibri; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">اين پروژه با توجه به اهميت ترويج كشت گياهان دارويي در راستاي طرح كشوري آمايش سرزمين با اهداف مشخص از جمله جايگزين كردن برخي گياهان دارويي درآمدزا بجاي گياهان زراعي رايج، افزايش بهره‌وري آب و همچنين افزايش درآمد خالص كشاورزان در روستای نازدشت آغاز گرديد

4- تشریح مشکلات ( علل مستقیم و غیر مستقیم) و اهداف بهترین تجربیات/ دانش بومی

تشریح مشکلات و چالشهای منطقه در رابطه با مدیریت منابع طبیعی و آبخیزداری

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt; text-align:justify;line-height:normal;mso-element:frame;mso-element-frame-hspace: 9.0pt;mso-element-wrap:around;mso-element-anchor-vertical:paragraph; mso-element-anchor-horizontal:margin;mso-element-left:center;mso-element-top: -21.7pt;mso-height-rule:exactly">استان خراسان جنوبی با قرار داشتن بر روی کمربند خشک و نیمه خشک نیمکره شمالی دارای ذخایر منابع آبی بسیار ضعیف و نزولات جوی کم، تبخیر سالیانه بسیار شدید و میزان پوشش گیاهی اندک است. این شرایط موجب گردیده که از کل عرصه های طبیعی استان مساحت 5.4 میلیون هکتار را عرصه‌های بیابانی تشکیل دهد که موجب شده است خراسان جنوبی جزء 5 استان درگیر با موضوع گرد و غبار باشد.<o:p></o:p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt; text-align:justify;line-height:normal;mso-element:frame;mso-element-frame-hspace: 9.0pt;mso-element-wrap:around;mso-element-anchor-vertical:paragraph; mso-element-anchor-horizontal:margin;mso-element-left:center;mso-element-top: -21.7pt;mso-height-rule:exactly">از جمله پیامدهای بیابانزایی در استان شامل از بین رفتن توان زیست محیطی و اقتصادی اراضی، تشدید فرسایش بادی، افزایش ریزگردها و طوفان‌های گرد و غبار، نابودی پوشش گیاهی مراتع و تبدیل این مناطق به اراضی بیابانی، کاهش کیفیت و کمیت آبهای سطحی و زیرزمینی، کاهش حاصل‌خیزی خاک می باشد که در نتیجه موجب تشدید فقر در مناطق خشک و بیابانی و افزایش بیکاری و مهاجرت خواهد شد.<o:p></o:p> </td> </tr> </tbody></table> </div> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">وابستگی اشتغال روستاییان به دامداری و اقلیم خاص منطقه موجبات ورود بی رویه دام به مراتع و فشار دام را باعث می گردد که این مسئله مستلزم ایجاد اشتغال جایگزین دامداری برای روستاییان می باشد.

چالشهایی که توسط بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده حل می شود را توضیح دهید

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt; text-align:justify;line-height:normal;mso-element:frame;mso-element-frame-hspace: 9.0pt;mso-element-wrap:around;mso-element-anchor-vertical:paragraph; mso-element-anchor-horizontal:margin;mso-element-left:center;mso-element-top: -21.7pt;mso-height-rule:exactly">استان خراسان جنوبي جزو استان‌هاي محروم و كمتر توسعه يافته كشور مي باشد. توسعه به مفهوم تامين آرزوها و ايده ها در ارتباط با بينش‌ها و نيازهاي انساني است. بين رشد و توسعه تفاوت وجود دارد. رشد شامل تغييرات مثبت در يك زمينه خاص مي باشد، اما توسعه تغييرات مثبت در همه زمينه‌ها را شامل مي شود. <o:p></o:p> </td> </tr> </tbody></table> </div> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">مطالعه ظرفيت‌ها و توان توليد در بخش‌هاي مختلف اقتصادي اهميت ويژه‌اي دارد. در اين ميان بخش كشاورزي يكي از بخش‌هايي است كه توجه به آن مي‌تواند بسياري از مشكلات اقتصادي جامعه را كاهش دهد، چراكه ظرفيت توليد و زمينه‌هاي استقلال در بخش كشاورزي بسيار زياد است.

اهداف اجرایی بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را مشخص کنید

یکی از اهداف پروژه ترسیب کربن دستیابی به توسعه پایدار روستایی است. توسعه پایدار به معنای ارائه راه‌حل هایی است که بتواند از بروز مسائلی همچون نابودی منابع طبیعی، تخریب سامانه های زیستی، آلودگی جهانی، تغییر اقلیم، افزایش بی رویه جمعیت، بی عدالتی و پایین آمدن کیفیت زندگی انسان‌های حال و آینده جلوگیری کند. <o:p></o:p>اشتغال‌زایی در منطقه اجرایی پروژه ترسیب کربن با هدف بهبود وضعیت معیشت روستاییان، کاهش تخریب مراتع و محیط زیست، بهبود شاخص توسعه انسانی و ... در حال انجام می‌باشد. ما بر این باوریم که ارتباط نزدیکی میان فقر و بیابانزایی و تخریب محیط زیست وجود دارد و با کاهش فقر و افزایش سطح درآمد خانوار و با ایجاد مشاغل دوست‌دار طبیعت می توان گامی در راستای حفظ منابع طبیعی و محیط زیست برداشت. از جمله اهداف این طرح می توان به موارد زیر اشاره کرد:<o:p></o:p>1- با توجه به اینکه تعدادی از گیاهان دارویی با نیاز آبی کم یا متوسط و بازار تجاری نسبتا مطلوب وجود دارند ، جایگزینی آرام و خزنده آن در راستای تغییر الگوی کاشت امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.<o:p></o:p>2- هر چند کیفیت آب و خاک و اقلیم حاکم بر اغلب دشت‌های این استان توانمندی خاصی در راستای تولیدات کشاورزی به همراه دارد، توجه به گیاهان دارویی مقاوم و کم‌توقع و کاشت و ترویج آن، افزایش متوسط درآمد سالانه کشاورزان را متحمل می‌سازد.<o:p></o:p>3- برداشت گیاهان از عرصه‌های طبیعی با توجه به شرایط ماکروکلیمای حاکم بر این منطقه غیرممکن و صدمات جبران ناپذیری وارد می‌سازد لذا کاشت گیاهان دارویی جهت بهره برداری‌های دارویی و درمانی اجتناب ناپذیر خواهد بود.<o:p></o:p> 4- برداشت گیاهان دارویی از طبیعت به علت نابودی و انهدام ژرم پلاسم و تخریب و فرسایش شدید ژنتیکی گونه‌ها، تفرق شدید در میزان مواد مؤثره گیاهان مراتع و پراکندگی گیاهان لزوم توجه به کاشت گیاهان دارویی را مصمم تر می سازد.<o:p></o:p>5- بررسی مسایل اگروتکنیکی از جمله انتخاب رقم، محل تولید، زمان کاشت، نحوه برداشت و فرایندهای پس از برداشت درسازگاری کشت‌و‌کار گیاهان دارویی در استان باید مد نظر قرار گیرد.<o:p></o:p> 6- در حال حاضر بالغ بر 59000 هکتار از اراضی سراسر کشور زیر کشت گیاهان دارویی است که سهم این استان از این مقدار بسیار ناچیز است و توجه به این مقوله را ضروری می‌نماید. پرورش گیاهان دارویی در این استان به عنوان شروع یک فرایند ارزشمند ارزیابی می گردد.<o:p></o:p>

5- فعالیت ها

روشهای معمول در رابطه با اهداف و فعالیتهای بهترین تجربیات/ دانش بومی را تشریح کنید

اين پروژه با توجه به اهميت ترويج كشت گياهان دارويي در راستاي طرح كشوري آمايش سرزمين با اهداف مشخص از جمله جايگزين كردن برخي گياهان دارويي درآمدزا بجاي گياهان زراعي رايج، افزايش بهره‌وري آب و همچنين افزايش درآمد خالص كشاورزان در روستای نازدشت شهرستان سربيشه آغاز گرديد.<o:p></o:p>با توجه به تجارب گذشته در زمينه كشت‌هاي آزمايشي كه در مورد گياهان دارويي در طي دهه گذشته توسط كارشناسان طرح انجام شده است، گیاه خارشتر مي‌باشد. گياه مذكور در قطعات 500 تا 1000 متري در هر كدام از مناطق ياد شده كشت گرديد. <o:p></o:p>عمليات كاشت در چاه های نازدشت و اراضي منطقه اجرایی پروژه ترسيب كربن انجام شد. مقرر گرديد عمليات آبياري زير نظر كارشناسان طرح در زمان‌هاي مقرر انجام شود.<o:p></o:p> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">به دنبال آن برداشت محصول و ارائه به بازار فروش در برنامه کار بوده است.

توضیح مختصر در خصوص تکنیک و روشهای اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه دهید

خارشتر گیاهی علفی است که به صورت بوته‌ ای کوچک و نیمه چوبی رشد می‌کند. این گیاه علوفه‌ ای خوراکی برای دام محسوب می‌شود. به عنوان علف هرز در کنار گیاهانی همچون چغندرقند و سایر غلات محسوب می‌شود. ریشه‌‌ای عمیق دارد. ریشه این گیاه تا عمق 4 تا 6 متر نفوذ می‌کند. در برابر سرما و تغییرات اقلیمی مقاوم است. از گل‌های این گیاه برای تهیه عرق خارشتر استفاده می‌شود. این گیاه را با نام علف ترنجبین می‌شناسند. میوه این گیاه را با نام ترجبین می‌شناسند. ترجبین به معنی عسل تر می‌باشد. کشت این گیاه سبب تثبیت نیتروژن موجود در خاک می‌شود.در مناطقی با بارندگی 50 تا 1000 میلی متر و ارتفاع بیش از 400 متر از سطح دریا می روید. بذر آن دارای خواب ناشی از سختی و عدم نفوذپذیری پوسته بذر به آب می باشد. قوه نامیه بذرها 4 تا 5 ماه پس از برداشت به حدود 80 درصد می رسد و بذور دفن شده در خاک تا 10 سال قوه نامیه خود را حفظ می کنند.<o:p></o:p>خارشتر، مورد تعلیف مستقیم دام‌ها از جمله شتر و بُز قرار می‌گیرد. و یا اینکه کشاورزان خارشتر را جمع آوری و پس از خشک شدن آنها را در آغل گوسفندان می گذارند تا مورد استفاده دام قرار گیرد. در سال‌های اخیر و در شرایط خشکسالی مردم دست به ابتکار جالبی زده و خارشترها را در مرحله گلدهی یا شروع رسیدگی دانه جمع آوری و در یک مکان خرمن می نمایند و پس از خشک شدن توسط خرمنکوب خرد کرده و سپس خارشتر خرد شده را به انبارهای علوفه دامها منتقل می نمودند و به مرور به تنهایی یا مخلوط با کاه استفاده میکنند<o:p></o:p>با توجه به مقاومت بسیار بالای خارشتر به سرما، طوفان، خشکی، شوری و توانایی رشد در شوره زار ها و در طیف وسیعی از خاک ها از آن می توان برای تثبیت شن های روان جایگزین مالچ استفاده کرد. در بسیاری از نقاط خارشتر در سال اول چند مرحله نیاز به آبیاری داشته و پس از استقرار به دلیل ریشه بسیار عمیق نیاز به آبیاری چندانی نخواهد داشت.<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:Calibri; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">

توضیح مختصری راجع به فعالیت های اصلی با توجه به اهداف اجرایی ارائه دهید. فعالیتهای هر هدف اجرایی مشخص شده در بند فوق را بیان نمائید.

خارشتر گیاهی علفی است که به صورت بوته‌ ای کوچک و نیمه چوبی رشد می‌کند. این گیاه علوفه‌ ای خوراکی برای دام محسوب می‌شود. به عنوان علف هرز در کنار گیاهانی همچون چغندرقند و سایر غلات محسوب می‌شود. ریشه‌‌ای عمیق دارد. ریشه این گیاه تا عمق 4 تا 6 متر نفوذ می‌کند. در برابر سرما و تغییرات اقلیمی مقاوم است. از گل‌های این گیاه برای تهیه عرق خارشتر استفاده می‌شود. این گیاه را با نام علف ترنجبین می‌شناسند. میوه این گیاه را با نام ترجبین می‌شناسند. ترجبین به معنی عسل تر می‌باشد. کشت این گیاه سبب تثبیت نیتروژن موجود در خاک می‌شود.<o:p></o:p>در مناطقی با بارندگی 50 تا 1000 میلی متر و ارتفاع بیش از 400 متر از سطح دریا می روید. بذر آن دارای خواب ناشی از سختی و عدم نفوذپذیری پوسته بذر به آب می باشد. قوه نامیه بذرها 4 تا 5 ماه پس از برداشت به حدود 80 درصد می رسد و بذور دفن شده در خاک تا 10 سال قوه نامیه خود را حفظ می کنند.<o:p></o:p>خارشتر، مورد تعلیف مستقیم دام‌ها از جمله شتر و بُز قرار می‌گیرد. و یا اینکه کشاورزان خارشتر را جمع آوری و پس از خشک شدن آنها را در آغل گوسفندان می گذارند تا مورد استفاده دام قرار گیرد. در سال‌های اخیر و در شرایط خشکسالی مردم دست به ابتکار جالبی زده و خارشترها را در مرحله گلدهی یا شروع رسیدگی دانه جمع آوری و در یک مکان خرمن می نمایند و پس از خشک شدن توسط خرمنکوب خرد کرده و سپس خارشتر خرد شده را به انبارهای علوفه دامها منتقل می نمودند و به مرور به تنهایی یا مخلوط با کاه استفاده میکنند<o:p></o:p>با توجه به مقاومت بسیار بالای خارشتر به سرما، طوفان، خشکی، شوری و توانایی رشد در شوره زار ها و در طیف وسیعی از خاک ها از آن می توان برای تثبیت شن های روان جایگزین مالچ استفاده کرد. در بسیاری از نقاط خارشتر در سال اول چند مرحله نیاز به آبیاری داشته و پس از استقرار به دلیل ریشه بسیار عمیق نیاز به آبیاری چندانی نخواهد داشت.

نقاط اشتراک و تفاوت بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده و مزایای آن را در مقایسه به با روش های معمول مرتبط بیان کنید

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">این پروژه نمونه مشابه در سطح ملی نداشته است.

آیا اقدامی در ارتباط با الگو سازی و بهره برداری از بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده در طرح های اجرایی مرتبط صورت گرفته است؟ در صورتی که جواب مثبت است تشریح نمائید.

خیر

6- سازمان ها / نقش آفرینان درگیر ( همکاری، مشارکت و نقش دست اندرکاران)

نام و مشخصات تشکلها، سازمانهای مردم نهاد، تعاونیها، انجمن ها و سایر بخشهای غیر دولتی مشارکت کننده در این تجربه موفق را بیان کنید

2 مورد

1- گروه های توسعه روستایی و صندوق های خرد اعتباری<o:p></o:p> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">2- شرکت تعاونی روستایی الغدیر

در صورتیکه این تجربه موفق با مشارکت دستگاه های اجرایی دولتی / دیگر انجام شده نام دستگاه های مذکور را ذکر نمایید

2 مورد

1- سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور<o:p></o:p>2- سازمان ملل متحد<o:p></o:p>3- اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خراسان جنوبی<o:p></o:p> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">4- سازمان جهاد کشاورزی

نقش دست اندرکارانی را که نام بردید ( دولتی و غیر دولتی) در برنامه ریزی، و اجرا و پایش و ارزیابی بهترین تجربیات/ دانش بومی ذکر کنید

1- گروه های توسعه روستایی: به عنوان مجریان اصلی و تولید کنندگان به شمار می آیند.<o:p></o:p>2- شرکت تعاونی روستایی الغدیر: به عنوان نماینده پروژه مسئول هماهنگی و مدیریت امور است.<o:p></o:p>3- سازمان جهاد کشاورزی: برگزاری دوره‌های آموزشی و رهنمود کارشناسی4- اداره کل منابع طبیعی ، سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیزداری کشور و سازمان ملل متحد به عنوان سازمان‌های مدیریتی و ناظر با حمایت‌های مالی و ... کمک کننده بوده‌اند.

7- اثر بخشی

در مورد اثرات کاربرد بهترین تجربیات/ دانش بومی در منطقه اجرای آن توضیح دهید (دو اثر اولویت دار در زمینه های عنوان شده ذکر شود

اثرات اقتصادی – اجتماعی ( از جمله فرهنگی)

2 مورد

1- افزایش حس همدلی و مشارکت<o:p></o:p> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">2- افزایش سطح درآمد خانوار
بهبود وضعیت منابع طبیعی و آبخیزداری

2 مورد

1- کاهش فشار دام بر مراتع از طریق ایجاد اشتغال جایگزین<o:p></o:p> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">2- افزایش فرهنگ احیای منابع طبیعی

در مورد دو اثر خارج از محدوده اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی توضیح دهید ( اثرات آن در مناطق اطراف مشاهده می شود)

2 مورد

1- تشویق ساکنان سایر روستاها به انجام اقدام مشابه جهت کسب درآمد2- تعمیم پروژه کاشت خارشتر به سایر استانهای کشور<o:p></o:p>3- کاهش فشار دام بر عرصه های مراتع و نیز بهبود کیفیت گوشت و سایر فراورده های دامی<o:p></o:p>4- بهبود معیشت بهره برداران و دامداران منطقه در اثر افزایش درامد ناشی از کاشت<o:p></o:p> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">5- ایجاد صنایع تبدیلی نظیر عرقگیری خارشتر و نیز پلت نمودن بذر جهت کاشت <o:p></o:p>

تاثیر بر تخریب سرزمین، تنوع زیستی و تغییر اقلیم

به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر کاهش تخریب سرزمین دارد؟ تخریب سرزمین به عوامل انسانی و یا طبیعی اطلاع می شود که در دراز مدت موجب کاهش قابلیت تولید خاک می گردند
بله/خیر : بلی

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:10.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">با توجه به اینکه هدف اصلی پیش رو این پروژه توسعه ی همه جانبه روستا با مشارکت روستائیان می باشد و در هر روستا با توجه به پتانسیل مربوطه، توان و روحیه مشارکت اهالی روستا مشاغلی ایجاد شده است. تا به هدف اصلی خود که همان مبارزه با فقر، احیای منابع طبیعی و کاهش فشار دام بر مراتع است نائل آییم.
به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر حفظ تنوع زیستی دارد؟
بله/خیر : بلی

با کشت خارشتر و افزایش گیاهان در این منطقه گرد و خاک از بین رفته و شن های روان تثبیت میگردند که در نهایت باعث حفظ تنوع زیستی میگردد
به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر تعدیل و یا سازگاری با اثرات تغییر اقلیم دارد؟ منظور از تغییر اقلیم در این سند کلیه اقداماتی است که موجب کاهش انتشار کربن اتمسفری و یا افزایش ترسیب یا ذخیر کربن در پوشش گیاهی و خاک می گردد. توسعه پوشش گیاهی از اقدامات شاخص ترسیب کربن در بخش منابع طبیعی می باشد.
بله/خیر : بلی

کشت گیاه بعث حفظ کربن در خاک و همچنین جلوگیری از ورود گاز دی اکسید کربن به جو میگردد
به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر ارتقاء تاب آوری عوامل انسانی و طبیعی مرتبط دارد؟ منظور از تاب آوری قابلیت حفظ کارکرد سیستم در مواجه با یک شوک و یا ننش ناشی از عوامل اقلیمی و یا انسانی می باشد.
بله/خیر : بلی

باعث جلوگیری از تلف شدن جانداران و دام های منطقه میگردد

آیا توجیه اقتصادی و تحلیل هزینه – فایده برای اثرات بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده انجام شده است؟ در صورتی که جواب مثبت است توضیح دهید

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">بلی- با توجه اینکه گونه کاشته شده با شرایط آب و هوایی و نیز خشکسالی استان بسیار سازگار می باشد نسبت به سایر گونه های بیابانی از گونه های خوشخوراک بوده و دارای درصد بسیار بالایی از پروتیین می باشد که بصورت ترکیبی در علوفه دام با جو و کاه و سایر نهاده های ترکیب و بعنوان یک جیره غذایی در اختیار دام قرار گرفته و به دلیل نیاز آبی بسیار پایین از استقبال عمومی خوبی برخوردار شده و با توجه به قیمت بالای نهاده های دامی در حال حاضر از توجیه اقتصادی بسیار بالای برخوردار می باشد. همچنین بعنوان صنایع تبدیلی عرقگیری در بین جوامع محلی استفاده می گردد. همچنین به دلیل سازگاری با شرایط خشک و طوفان در برخی از پروژه های بیولوژیک استفاده می گردد و موجب بهبود درآمد دامداران و کشاورزان ... می گردد.

آیا اثر بخشی این تجربه موفق و یا دانش بومی را پایدار می دانید درصورتی که جواب بلی است دلایل خود را بیان کنید

بله<o:p></o:p> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA"> با توجه به استقبال عمومی روستاییان از طرح مذکور و پشتکار مشهود آنان می توان آینده کار را روشن و این فعالیت را پایدار اطلاق نمود.

8- قابلیت تکرار و تعمیم

آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده به سایر مناطق بسط داده / معرفی شده است؟ اگر بلی به کجا

بله<o:p></o:p> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">با توجه به تعمیم پروژه ترسیب کربن به سطح کشور تجارب موفق آن نیز می تواند به سایر نقاط کشور منتقل گردد.

آیا دستگاه های دولتی اقدامات حمایتی/ تشویقی . ترویجی جهت تعمیم بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را انجام داده اند اگر جواب بلی است نوع اقدامات را تشریح نمائید

خیر

به اعتقاد شما بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده امکان تعمیم با درصدی از سازگاری به منطقه دیگر دارد؟ اگر بلی در چه سطحی؟

محلی
محلی : بلی

در سطح تمامی روستاهی مانند ماخونیک، پخت، چهکندوک، درح قابل اجرا میباشد
کدام شهر و شهرها
استانی : بلی

شهرهای بیابانی و و شهرهایی که با پدیده گرد و غبار مواجه اند مانند نهبندان، طبس، سرایان، فردوس
سایر استانها(کدام استان و استانها)
ملی : بلی

تمامی استانهای کشور با شرایط مشابه مانند اصفهان، سمنان، کرمان، سیستان بلوچستان
خاور میانه (کدام کشور یا کشورها)
منطقه ای : بلی

کشور های دارای مشکلاتی مانند این منطقه می باشند و شرایط اقلیمی مشابهی دارند مانند عربستان و عمان
سایر کشورهای نقاط جهان(کدام کشور یا کش.رها)
بین المللی : بلی

کشورهای دارای اقلیم مشابه نظیر عربستان

9- درس آموخته ها

مربوط به منابع انسانی

حضور در کنار مردم و جوامع محلی و استفاده از تجارب و دانش بومی میتواند به بهترین نحو به برنامه‌ریزی جهت اشتغال‌زایی و افزایش درآمد و کاهش مهاجرت آنان کمک کند.<o:p></o:p>یکی از مهم ترین راهبردها، توان‌افزایی جوامع محلی برای مشارکت است. البته علاوه به رویکرد مشارکت، به رویکرد یکپارچه نگری هم در برنامه‌ریزی و مدیریت تاکید می شود. مشارکت یکی از رویکردهای اصلی در پروژه و توانمندی جامعه محلی برای مدیریت منابع طبیعی و بهبود کیفیت زندگی آنها است. در اینجا مراد از مشارکت صرفا مشارکت مردم نیست بلکه شامل مشارکت تمام دست‌اندرکاران می باشد. بنابراین بایستی در مبانی الگویی به رویکرد مشارکت توجه ویژه‌ای شود. منظور از مدیریت مشارکتی، علاوه بر مشارکت جوامع محلی، همکاری و هماهنگی بین بخشی دولتی هم است. به بیان دیگر مشارکت جوامع محلی در مدیریت منابع طبیعی شرط لازم است ولی کافی نیست و علاوه بر آن مشارکت تمامی ذینفعان دیگر به ویژه دستگاه‌های دولتی در برنامه ریزی و مدیریت منابع طبیعی و انسجام سازمانی و همکاری و هماهنگی بخش های دولتی نیز ضروری است.<o:p></o:p> مشاركت فعال جوامع محلي زمينه تلفيق و پيوند زدن فعاليت هاي مديريت منابع طبيعي با برنامه‌هاي اجتماعي و اقتصادي آنان را فراهم خواهد ساخت كه اين خود باعث پايداري بلند مدت منابع طبيعي و تبديل مديريت حفاظتي به مديريت مشاركتي خواهد شد. تامین منافع مادی برای مردم محلی با در نظرگرفتن ملاحظات زیست محیطی در برنامه ریزی، اجرا و بهره‌برداری برای جلب مشارکت آنها یک اصل است. <o:p></o:p>

مربوط به جنبه های مالی

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">پیوند میان فقر و محیط‌زیست اغلب در بحث « توسعه پایدار» مورد توجه قرار می گیرد، اما به رغم آنکه حدود سه دهه از تمرکز مطالعات محیط زیستی در رابطه با فقر<span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-bidi-font-family:"B Nazanin"; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">‌<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size: 12.0pt;line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA"> می‌گذرد، ادبیاتی که در این رابطه توسط آنها معرفی <span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-bidi-font-family:"B Nazanin"; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">‌<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size: 12.0pt;line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA"> می‌شود همواره بر دور باطل میان فقر و تخریب محیط زیست تاکید داشته و فقر را موجب ناپایداری منابع، و نابودی منابع را عامل بروز فقر دانسته و بر هم کنش میان آن دو را موجب تشدید هر دو دانسته‌اند. بسياري از مطالعات بيانگر اين هستند كه بهره‌برداري ناپايدار از مراتع ناشي از فقدان دانش و آگاهي جوامع محلي نمي باشد، بلكه دلايل ديگري دارد. در همه جا اين فقر است كه جوامع محلي را به طرف بهره برداري ناپايدار از منابع سوق مي دهد. بنابراين ثابت شده است كه كاهش فقر، مي‌باید نقطه شروع مديريت پايدار منابع طبيعي باشد. جوامع محلي تنها زماني به مديريت پايدار منابع روي مي آورند كه از فشار طاقت فرساي فقر رهايي يابند. شواهد فزاينده موجود، حاكي از آن است كه بدون ايجاد توانمندي اجتماعي، اقتصادي در سطح جوامع محلي، امكان مديريت پايدار منابع و حفاظت از تنوع زيستي وجود ندارد.

مربوط به جنبه های فنی

با توجه به اقلیم و پوشش گیاهی منطقه و همچنین بافت خاک و سطح سفره آب زیرزمینی در منطقه ناردشت شهرستان سربیشه و با عنایت به توپوگرافی خاص این دشت که برای چرای دام سنگین به خصوص شتر مناسب می باشد کشت گونه خارشتر پیشنهاد می گردد. گیاه خارشتر دارای مقاومت بالایی نسبت به خشکی و گرمای زیاد هوا داشته و جزو علوفه هایی با خوش خوراکی متوسط برای چرای دام (شتر) می باشد. درضمن میتوان پس از تثبیت بوته های خار شتر در منطقه از محصولات فرعی آن نظیر ترنجبین و عرق خارشتر استفاده نمود و باعث ایجاد اشتغال پایدار و درامدزایی برای روستانشینان باشد. در واقع خارشتر گیاهی می باشد که هم جنبه حفاظت خاک و هم جنبه بیولوژیکی داشته و رابطی بین انسان و محیط در استفاده از طبیعت می باشد.

Best practices in sustainable land management

توضیحات طرح

اطلاعات طرح

موقعیت روی نقشه

تصاویر طرح