پرسشنامه

توضیحات طرح

باتوجه به اینکه یکی از محدودیت های بیابان زدایی و کاشت نهال در اراضی بیابانی کمیود آب می باشد. در این پروژه با استفاده از ظرفیت سیلابهای کالشور و ذخیره آن در استخر های احداث شده، که توانایی نگهداری آب را در برخی سالها تا شهریور ماه دارند اقدام به بیش از 4000 هکتار بیابان زدایی شده است. از دیگر محدودیتهای منطقه خاک شور و قلیای کویر می باشد که با استفاده از تکنیک آبیاری مستقیم به صورت جوی و پشته خاکشویی و نمک زدایی انجام می گردد.

اطلاعات طرح

عنوان طرح

احیائ اراضی شور با استفاده از عملیات پخش سیلاب در منطقه کالشور سبزوار

تاریخ پایان : 1400/01/01

تاریخ شروع : 1398/02/03

مختصات UTM محل طرح

جنوب X: 514963 -- Y: 3990515

شمال X: 518945 -- Y: 3994603

غرب X: 515017 -- Y: 3993958

شرق X: 522337 -- Y: 3992824

محل اجرای طرح

استان : خراسان رضوئ، شهرستان : سبزوار، شهر : سبزوار، بخش : هیچکدام، روستا : هیچکدام

ثبت شده توسط

دبیر کمیته فنی استان خراسان رضوئ

دریافت فایل PDF پرسشنامه

موقعیت روی نقشه

تصاویر طرح

تصویری مربوط به طرح جهت نمایش بصورت بنر در سامانه

تصاویر مربوط به منطقه، پروژه ، طرح

نقشه های مربوط به منطقه یا طرح

درس آموخته ها بصورت فیلم که از مجری طرح گرفته شده است

عکس ی از جلسه کمیته فنی

فایل پی دی اف یا عکس صورت جلسه کمیته فنی

لیست امضای اعضای کمیته فنی

1- حق مالکیت معنوی

اگر تمام و یا بخشی از بهترین تجربیات/ دانش بومی توضیح داده شده در این قالب تحت پوشش حق مالکیت معنوی برای سازمان ، نهاد، فرد، گروه، تشکل رسمی و یا بومی و جوامع محلی می باشد، مشخص کنید:

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سبزوار<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">و اداره کل منابع طبیعی <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">و آبخیزداری خراسان رضوی<b style="box-sizing: border-box; text-rendering: optimizelegibility; -webkit-font-smoothing: antialiased; outline: 0px; margin: 0px; padding: 0px; font-family: iransans_medium; font-weight: 700; color: rgb(0, 0, 0); font-size: 14px; font-style: normal; font-variant-ligatures: normal; font-variant-caps: normal; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: right; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px; -webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: rgb(255, 255, 255); text-decoration-thickness: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-color: initial;"><span lang="FA" dir="RTL" style="box-sizing: border-box; text-rendering: optimizelegibility; -webkit-font-smoothing: antialiased; outline: 0px; margin: 0px; padding: 0px; font-family: "B Nazanin"; font-size: 12pt; line-height: 18.4px;">

توضیحی در مورد سازمان ، نهاد، فرد، گروه، تشکل رسمی و یا بومی و جوامع محلی صاحب حق بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه دهید:

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سبزوار با حق مالکیت معنوی تجربه پخش سیلاب کال شور سبزوار زیرمجموعه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی و مجموعه تحت امر سازمان جنگلها ,مراتع و آبخیزداری کشور می باشد.

2- طبقه بندی

بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را بر اساس نوع عرصه/ ارتباط با ماموریت های محوری سازمان جنگلها مراتع و آبخیزداری/ و تاثیرات آن در اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی طبقه بندی کنید ( می توانید چندین گزینه را انتخاب کنید)

کاربری غالب در منطقه مشخص شده

جنگل : خیر
مرتع : خیر
بیابان : بلی
حفاظت از عرصه های منابع طبیعی : خیر
آبخیزداری/ آبخوانداری : خیر
توان افزایی جوامع محلی : خیر
سایر ( عنوان درج گردد)

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">بهره برداری از گیاهان دارویی نظیر قدومه محلی,اشنیان (شغار)و لیسیوم

کمک به اقدامات مدیریت منابع طبیعی

حفاظت و پیشگیری از تخریب

بله ، اجرای این پروژه در منطقه سبب پیشگیری از فرسایش بادی و آبی خاک می گردد.
احیاء

بله، کاشت گونه های بیابانی مقاوم به شوری و کم آبی موجب احیائ پوشش گیاهی منطقه گردیده است.
توسعه

بله، تقویت پوشش گیاهی موجب توسعه دامداری و بهبود معیشت اهالی محلی گردیده است.
بهره برداری

بله، بهره برداری به صورت چرای دام و برداشت گونه های گیاهی قدومه (آلیسوم یا تخم شربتی)، گرگ تیغ ( جهت رنگرزی و درمان تب)، اشنیان ( جهت تهیه شغار برای تهیه کشمش و مویز .....)
سازگاری با شرایط نامطلوب نظیر خشکسالی/ طغیان امراض و آفات/ کاهش تولید علوفه و...

بله، جلوگیری از هدر رفت سیلاب، تولید علوفه دام در دوره های خشکسالی منطقه
ظرفیت سازی و ارتقاء آگاهی

بله، بهبود معیشت ساکنین محلی از طریق رونق دامداری و افزایش درآمد به واسطه بهره برداری از گیاهان دارویی و صنعتی در منطقه
مشارکت، همکاری

بله، تاثیر پروژه بر بهبود اشتغال و معیشت اهالی محلی سبب جلب مشارکت و همکاری مردم در اجرای پروژه بیابانزدایی در منطقه گردیده است.

کمک به اهداف توسعه پایدار منابع طبیعی

بهبود وضعیت اقتصادی

بله، تولید علوفه سبب افزایش تولیدات دامی در منطقه گردیده است و همچنین برداشت محصولات فرعی مانند گیاهان دارویی سبب ایجاد درآمدهای جانبی برای اهالی شده است.
بهبود سرمایه های اجتماعی نظیر ایجاد و ساماندهی تشکلها، آموزش، ارتقاء آگاهی و...

بله، با برگزاری دوره های آموزشی مرتبط
بهبود وضعیت اکوسیستم های منابع طبیعی

بله، علاوه بر تقویت گونه های گیاهی بومی منطقه، اجرای این پروژه سبب تقویت حیات وحش نیز گردیده است. (هر ساله در فصل مهاجرت پرندگان استخر زخیره آب میزبان این پرندگان برای مدت کوتاهی در مسیر مهاجرتشان می باشد)

نوع اثرات بهترین تجربیات/ دانش بومی در محدوده استفاده از آن

اثرات تولیدی و یا بهره وری

بله، تقویت پوشش گیاهی موجود با کمک دانش بومی و کشت گونه های محلی
اثرات اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی

بله، بهبود معیشت و ارتقا فرهنگ منابع طبیعی در منطقه
اثرات زیست محیطی

بله، تقویت اکوسیستم منطقه

3- تشریح موقعیت و شرایط

عنوان بهترین تجربیات/ دانش بومی و سال شروع

<span lang="FA" style="font-size: 11pt; line-height: 115%; font-family: Lotus; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial;">احیائ اراضی شور با استفاده از عملیات پخش سیلاب در منطقه کالشور سبزوار<span lang="AR-SA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language: EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:AR-SA"> بمنظور احیاء و توسعه تاغزارها و جلوگیری از بیابان زایی وافزایش ظرفیت علوفه ای با کشت گیاهان آتریپلکس , قره داغ عجوه , اشنیان<o:p></o:p>

موقعیت مکانی ( در صورت وجود نقشه ای ارائه دهید) باgps از اسامی رسمی و محلی برای تشریح این موفعیت استفاده نمایید

<div>522260 – 3992760 <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family: Calibri;mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">استخر ذخیره آب سیلاب کالشور برآباد </div>

راجع به وضعیت طبیعی محل به اختصار توضیح دهید

اقلیم

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> اقلیم: خشک و نیمه خشک<o:p></o:p> </td></tr></tbody></table></div>
خاک

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> خاک: شورو قلیا – بافت خاک رس ریزدانه<o:p></o:p> </td></tr></tbody></table></div>
توپوگرافی

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> توپوگرافی : دشت حاشیه کویر<o:p></o:p> </td></tr></tbody></table></div>
پوشش گیاهی

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> پوشش گیاهی: فاقد پوشش (منطقه به صورت دق کویری فاقد هرگونه پوشش گیاهی دائمی است)<o:p></o:p> </td> </tr> </tbody></table></div>
وضعیت منابع آب

<div>وضعیت منابع آب: </div><div> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family: Calibri;mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">تنها منبع آب موجود در منطقه سیلاب <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"B Nazanin"; mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family: Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language: FA">کالشور سبزوار است و </div><div><span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"B Nazanin"; mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family: Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language: FA">مقدار متوسط بارندگی سالانه در منطقه <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"B Nazanin"; mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family: Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language: FA">50 میلیمتر در سال است</div><div><span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"B Nazanin"; mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family: Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language: FA"> </div>

وضعیت غالب شرایط اقتصادی – اجتماعی مردم ساکن در محل و یا در مجاورت آن

سطح درآمد، منابع اصلی و فرعی درآمد، مالکیت اراضی و حق بهره برداری رسمی و عرفی از منابع طبیعی شامل زمین/ آب/ تولیدات مرتع جنگل/ کیاهان دارویی و...

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> سطح درآمد : 20 میلیون ریال در ماه<o:p></o:p> منابع اصلی و فرعی درآمد :<o:p></o:p> کشاورزی و دامداری<o:p></o:p> مالکیت اراضی و حق بهره برداری رسمی و عرفی از منابع طبیعی شامل زمین/ آب/ تولیدات مرتع جنگل/ کیاهان دارویی و... : اراضی ملی<o:p></o:p> </td> </tr> </tbody></table> </div>

بر پایه چه معیار و شاخصهایی بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را اثرگذار در مدیریت پایدار منابع طبیعی و آبخیزداری می دانید

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language: EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">باتوجه به اینکه یکی از محدودیت های بیابان زدایی و کاشت نهال در اراضی بیابانی کمیود آب می باشد. در این پروژه با استفاده از ظرفیت سیلابهای کالشور و ذخیره آن در استخر های احداث شده، که توانایی نگهداری آب را در برخی سالها تا شهریور ماه دارند اقدام به بیش از 4000 هکتار بیابان زدایی شده است.<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size: 11.0pt;line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language: EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:AR-SA"> <span lang="AR-SA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"B Nazanin"; mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family: Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language: AR-SA">از دیگر محدودیتهای منطقه خاک شور و قلیای کویر می باشد که با استفاده از تکنیک آبیاری مستقیم به صورت جوی و پشته خاکشویی و نمک زدایی انجام می گردد.

4- تشریح مشکلات ( علل مستقیم و غیر مستقیم) و اهداف بهترین تجربیات/ دانش بومی

تشریح مشکلات و چالشهای منطقه در رابطه با مدیریت منابع طبیعی و آبخیزداری

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">وجود کانونهای فرسایش بادی<o:p></o:p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">اراضی و آب شور<o:p></o:p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">دام مازاد<o:p></o:p> </td> </tr> </tbody></table> </div> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">ضعف بنیه اقتصادی افراد بومی منطقه

چالشهایی که توسط بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده حل می شود را توضیح دهید

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">نهالکاری در کانون های فرسایش بادی باعث تثبیت خاک و افزایش ترسیب کربن می گردد.<o:p></o:p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">احیای کویر با خاک شور, سنگین و ریزدانه میسر خواهد شد.<o:p></o:p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">تولید علوفه برای دام و احیاء مرتع از صفر کیلوگرم درهکتار علوفه خشک تا 400 کیلوگرم در هکتار افزایش خواهد یافت.<o:p></o:p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">استفاده از سیلابهای فصلی کالشور با استفاده از تکنیک احداث بند گابیونی و کانالهای انتقال آب و توزیع آن در عرصه اجرایی طرح میسر خواهد شد.<o:p></o:p> </td> </tr> </tbody></table> </div> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">تقویت بنیه مالی بهره برداران محلی افزایش خواهد یافت و نرخ بیکاری و مهاجرت از روستاها کاهش می یابد.

اهداف اجرایی بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را مشخص کنید

<div> <table cellspacing="0" cellpadding="0" hspace="0" vspace="0" align="center"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" style="padding-top:0cm;padding-right:9.0pt; padding-bottom:0cm;padding-left:9.0pt"> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">بیابان زدایی<o:p></o:p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">تولید علوفه<o:p></o:p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">اشتغال زایی <o:p></o:p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">جلوگیری از مهاجرت روستاییان<o:p></o:p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align:justify;line-height:normal; mso-element:frame;mso-element-frame-hspace:9.0pt;mso-element-wrap:around; mso-element-anchor-vertical:paragraph;mso-element-anchor-horizontal:margin; mso-element-left:center;mso-element-top:-21.7pt;mso-height-rule:exactly">تغییر اکوسیستم منطقه<o:p></o:p> </td> </tr> </tbody></table> </div>

5- فعالیت ها

روشهای معمول در رابطه با اهداف و فعالیتهای بهترین تجربیات/ دانش بومی را تشریح کنید

<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">در این طرح با احداث بند گابیونی در مسیر کالشور و تعبیه دریچه خروج آب، میزان یک درصد دبی سیلاب کالشور را به استخر احداث شده به مساحت حدود 14 هکتار هدایت و اقدام به ذخیره سازی آن نموده و در طول تابستان برای آبیاری جوی و پشته ای نهالکاری استفاده می شود . کانالهای فرعی احداث شده جهت آبیاری مستقیم عرصه نهالکاری به صورت ثقلی و جوی و پشته استفاده می گردد.این مهم در تمام مدت زمان جاری بودن سیلاب قابل اجرا می باشد.

توضیح مختصر در خصوص تکنیک و روشهای اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه دهید

تکنیک احداث بند گابیونی بر روی کالشور , احداث دستکها در طرفین بند به طول 3 کیلومتر جهت جمع آوری هرزآب ها و احداث کانالهای اصلی و فرعی انتقال آب به طول 20 کیلومتر در عرصه اجرای طرح و آبیاری مستقیم نهالکاری با هدف خاکشویی و نمک زدایی کویر جهت استقرار نهالهای کاشته شده از جمله روشهای اصلی کار می باشد.

توضیح مختصری راجع به فعالیت های اصلی با توجه به اهداف اجرایی ارائه دهید. فعالیتهای هر هدف اجرایی مشخص شده در بند فوق را بیان نمائید.

با توجه به عدم وجود آب مازاد در منطقه و قیمت بالای آن (درصورت عدم استفاده از این ظرفیت می بایست از چاه های عمیق منطقه آب خریداری گردد.) بهترین و کم هزینه ترین و پرسود ترین روش برای احیای بیابان است. احیای کویر با توجه به شوری خاک امری بسیار مشکل و غیر متعارف می باشد .

نقاط اشتراک و تفاوت بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده و مزایای آن را در مقایسه به با روش های معمول مرتبط بیان کنید

در روش های معمول با خریداری آب کشاورزی و انتقال آن توسط تانکر با صرف هزینه های گزاف این مهم انجام می شود. در روشهای معمول احیای کویر با خاک شور و ریزدانه استقرار نهال امکانپذیر نیست.

آیا اقدامی در ارتباط با الگو سازی و بهره برداری از بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده در طرح های اجرایی مرتبط صورت گرفته است؟ در صورتی که جواب مثبت است تشریح نمائید.

بله<o:p></o:p>بازدیدهای مکرر کارشناسان ومدیران از پروژه مزبور <o:p></o:p>بازدید اساتید دانشگاه , دانشجویان و مسئولان شهرستانی<o:p></o:p>بازدید دامداران و روستائیان شهرستان جهت توسعه الگوی مذکور<o:p></o:p> <span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family: "B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language: EN-US;mso-bidi-language:FA">تهیه مستند تلویزیونی تلاش سبز و پخش از کانالهای استانی و کشوری<span lang="FA" dir="RTL" style="font-size:12.0pt;line-height: 115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri;mso-fareast-font-family: "Times New Roman";mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language:EN-US; mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA">

6- سازمان ها / نقش آفرینان درگیر ( همکاری، مشارکت و نقش دست اندرکاران)

نام و مشخصات تشکلها، سازمانهای مردم نهاد، تعاونیها، انجمن ها و سایر بخشهای غیر دولتی مشارکت کننده در این تجربه موفق را بیان کنید

2 مورد

1- بهره برداران بومی 2- تعاونی ترسیب کربن روداب 3- شوراهای اسلامی روستاهای برآباد , شمس آباد دروک و دامرود

در صورتیکه این تجربه موفق با مشارکت دستگاه های اجرایی دولتی / دیگر انجام شده نام دستگاه های مذکور را ذکر نمایید

2 مورد

1- جهاد سازندگی سابق 2- مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان سبزوار

نقش دست اندرکارانی را که نام بردید ( دولتی و غیر دولتی) در برنامه ریزی، و اجرا و پایش و ارزیابی بهترین تجربیات/ دانش بومی ذکر کنید

بهره برداران محلی منطقه در امر نهالکاری، رعایت قرق و پروژه های آبیاری به صورت مشارکتی دخیل بوده اند.شرکت تعاونی ترسیب کربن روداب اقدام به کشت 120 هکتار نهالکاری به صورت مشارکتی در منطقه نموده است.شوراهای اسلامی روستاها با تشویق اهالی محلی به افزایش مشارکت در اجرا و حفاظت موثر عمل کردند. جهاد سازندگی سابق احداث بندگابیونی بر روی کالشور سبزوار و ایجاد دستکها و کانال انتقال را احداث نموده است . مطالعات اولیه طرح توسط مرکزتحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان انجام شده است.

7- اثر بخشی

در مورد اثرات کاربرد بهترین تجربیات/ دانش بومی در منطقه اجرای آن توضیح دهید (دو اثر اولویت دار در زمینه های عنوان شده ذکر شود

اثرات اقتصادی – اجتماعی ( از جمله فرهنگی)

2 مورد

1- بیابان زدایی 2- تولید علوفه
بهبود وضعیت منابع طبیعی و آبخیزداری

2 مورد

1- احیای کانون های بحرانی فرسایش خاکی 2- تغییر اکوسیستم منطقه 3- بهبود معیشت روستاییان 4- ایجاد بهترین الگوی کاربردی بیابانزدائی , آبخیزداری, مرتعداری و بهره برداری از گیاهان دارویی به همراه قرق و حفاظت خودجوش افراد بومی منطقه

در مورد دو اثر خارج از محدوده اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی توضیح دهید ( اثرات آن در مناطق اطراف مشاهده می شود)

2 مورد

1- افزایش تاب آوری جوامع محلی 2- ترغیب بهره برداران به حفاظت و حمایت از منطقه

تاثیر بر تخریب سرزمین، تنوع زیستی و تغییر اقلیم

به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر کاهش تخریب سرزمین دارد؟ تخریب سرزمین به عوامل انسانی و یا طبیعی اطلاع می شود که در دراز مدت موجب کاهش قابلیت تولید خاک می گردند
بله/خیر : بلی

<span lang="AR-SA" dir="RTL" style="font-size:11.0pt; line-height:115%;font-family:"B Nazanin";mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-ansi-language: EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:AR-SA">بله با استفاده از سیلاب کالشور سبزوار بمنظور احیاء و توسعه تاغزارها و جلوگیری از بیابان زایی وافزایش ظرفیت علوفه ای
به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر حفظ تنوع زیستی دارد؟
بله/خیر : بلی

اثر مستقیم بر اکوسیستم منطقه، که سبب تقویت پوشش گیاهی و بازگشت حیات و حش به منطقه گردیده است.همچنین سبب کاهش گرد و غبار و تلطیف هوا در منطقه گردیده است.
به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر تعدیل و یا سازگاری با اثرات تغییر اقلیم دارد؟ منظور از تغییر اقلیم در این سند کلیه اقداماتی است که موجب کاهش انتشار کربن اتمسفری و یا افزایش ترسیب یا ذخیر کربن در پوشش گیاهی و خاک می گردد. توسعه پوشش گیاهی از اقدامات شاخص ترسیب کربن در بخش منابع طبیعی می باشد.
بله/خیر : بلی

با تقویت پوشش گیاهی منطقه با گونه های بومی
به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر ارتقاء تاب آوری عوامل انسانی و طبیعی مرتبط دارد؟ منظور از تاب آوری قابلیت حفظ کارکرد سیستم در مواجه با یک شوک و یا ننش ناشی از عوامل اقلیمی و یا انسانی می باشد.
بله/خیر : بلی

در مقابل تنش های خشکی در منطقه

آیا توجیه اقتصادی و تحلیل هزینه – فایده برای اثرات بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده انجام شده است؟ در صورتی که جواب مثبت است توضیح دهید

بلی با یکبار هزینه در حدود سی سال قبل، هرساله در این منطقه نهالکاری و بیابان زدایی صورت می پذیرد که تا کنون بیش از 4000 هکتار با این روش بیابان زدایی صورت گرفته است.

آیا اثر بخشی این تجربه موفق و یا دانش بومی را پایدار می دانید درصورتی که جواب بلی است دلایل خود را بیان کنید

بلی تا هنگامی که کالشور در جریان است می توان از این ظرفیت بالقوه استفاده کرد

8- قابلیت تکرار و تعمیم

آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده به سایر مناطق بسط داده / معرفی شده است؟ اگر بلی به کجا

بله بند خاکی بروغن واقع در شهرستان داورزن الگو گرفته از طرح پیشنهادی می باشد ولی به دلیل جانمایی غیر دقیق منجر به شکست پروژه گردیده است.

آیا دستگاه های دولتی اقدامات حمایتی/ تشویقی . ترویجی جهت تعمیم بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را انجام داده اند اگر جواب بلی است نوع اقدامات را تشریح نمائید

خیر

به اعتقاد شما بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده امکان تعمیم با درصدی از سازگاری به منطقه دیگر دارد؟ اگر بلی در چه سطحی؟

محلی
محلی : بلی

در سطح 110 هزار هکتار مطالعه شده قابل تعمیم است و در این پروژه تنها 4000 هکتار اجرا گردیده است. در حاشیه کالشور سبرواز که 120 کیلومتر طول آن است به طور کامل قابل تعمیم است.
کدام شهر و شهرها
استانی : بلی

در کلیه مناطق بیابانی دارای سیلابهای فصلی استان قابل تعمیم است از جمله شهرستان گناباد.
سایر استانها(کدام استان و استانها)
ملی : بلی

تا حد زیادی در استانهای بیابانی کشور
خاور میانه (کدام کشور یا کشورها)
منطقه ای : بلی

تا حد زیادی در کشورهای همسایه بیابانی
سایر کشورهای نقاط جهان(کدام کشور یا کش.رها)
بین المللی : بلی

تا حد زیادی در کشورهای بیابانی خاورمیانه

9- درس آموخته ها

مربوط به منابع انسانی

مشارکت جوامع محلی به خصوص جوامع محلی بهره بردار که ذینفعان مستقیم اجرای این پروژه بودند از موارد مثبت بود که سبب کاهش هزینه ها و ایجاد تعهد اخلاقی در خصوص حفاظت از عرصه ها است.

مربوط به جنبه های مالی

اجرای این پروژه از محل اعتبارات ملی بوده که با مشارکت جوامع محلی در اجرا، هزینه ها به مقدار زیادی کاهش پیدا کرد.

مربوط به جنبه های فنی

در بحث نهالکاری، نتایج اجرای این پروژه نشان داد کاشت گونه آتریپلکس که از گونه های بومی منطقه نیست درصد موفقیت پایینی دارد.همچنین تجربه نهالکاری در این منطقه نشان داد کهاجرای عملیات نمک زدائی و خاک شویی توسط آب سیلاب و اجرای همزمان عملیات نهالکاری به صورت احداث جوی و پشته در اراضی کویری باعث استقرار اولیه نهالها گردیده است . نهالهای مورد استفاده از نوع گونه های آتریپلکس کانیسنس , تاغ , عجوه , قره داغ و اشنیان می باشد . در اراضی که امکان آبیاری به روش مستقیم امکانپذیر نبوده است اصلاح خاک به روش مکانیکی و تعویض خاک شور و قلیا با خاک حاصلخیز کشاورزی در محدوده کاشت هر نهال انجام شده و نتایج آن مثبت ارزیابی شده است. روش کار به صورت حمل خاک حاصلخیز توسط تراکتور و تریلی و تخلیه آن در گودالهای کاشت نهال و کف تشتکها بوده است.<o:p></o:p>

Best practices in sustainable land management

توضیحات طرح

اطلاعات طرح

موقعیت روی نقشه

تصاویر طرح