توضیحات طرح

حوزه آبخیز کاظم رود یکی از سیلخیزترین رودخانه های غرب استان مازندران بوده که علیرغم پوشش جنگلی بخاطر شرایط توپوگرافی، نوع سازند، میزان بارش، بهره برداری بی رویه و غیر اصولی، رانش نقطه ای، افزایش فرسایش و رسوب در سرشاخه های حوزه، شرایط برای سیلابی شدن حوزه فراهم گشته که باستناد سوابق و مدارک موجود طی 25 سال اخیر8 مورد سیل در سالهای 70، 71، 72، 73، 75، 77، 82 و 94 بوقوع پیوسته که بزرگترین آن مربوط به سیلاب تاریخ 16/7/1377 بوده که خسارت آن به 155 واحد شهری، 260 واحد مسکونی و 450 هکتار اراضی کشاورزی و تاسیسات زیر بنایی و اماکن دامپروری و 1 نفر تلفات جانی برآورد گردیده . لذا جهت کنترل این سیلابها با توجه به نوع رسوبات و آوردی که وارد سرشاخه ها و در نهایت خروجی حوزه که جزء مناطق شهری بوده ضرورت احداث بند مشبک سرشاخه گیر در دستور کار اداره آبخیزداری جهاد کشاورزی وقت قرار گرفت مدیریت سیلاب های شهری به عنوان یکی از محور های مهم آبخیزداری شهری با هدف ارائه الگوها و استاندارهای مناسب با تاکید بر حفظ محیط زیست شهری ، از اهمیت بالایی برخوردار است. امروزه یکی از معضلات حوزه های آبخیز جنگلی در استان مازندران علی الخصوص غرب مازندران ریشه کن شدن درختان حاشیه رودخانه و قوطه وری آنها در مسیل آبرا هه ها و رودخانه ها در زمان سیلاب می باشد که نتیجتاً باعث مسدود شدن دهانه ابنیه های فنی پایین دست گردیده و در نهایت موجب بالا آمدن سطح آب و ایجاد سیل در حاشیه رودخانه و سطح شهر ها و روستاها را در بر داشته است. لذا اجهت کنترل سیلاب بر روی خروجی رودخانه های مشرف به دشت اقدام به احداث بند مشبک بتنی مسلح تحت عنوان سرشاخه گیر نموده . احداث سرشاخه گیر علاوه برکنترل سیلاب، بخاطر داشتن حجم مخزن مناسب سبب تجمع سرشاخه و تنه درختان که بر اثر سیلاب در سطح رودخانه قوطه ور هستند و همچنین حجم زیادی از رسوبات ریز دانه و درشت دانه و حتی سنگ های بزرگ که بعنوان آورد سیلابی می باشند را در پشت بند جمع، مانع از حمل آنها در پایین دست می گردد . اما آنچه در سیلاب رودخانه کاظم رود عباس¬آباد که رودخانه ای مشرف به شهر می باشد حائز اهمیت است اقدامات موثر آبخیزداری و همچنین احداث سازه¬ مشبک بتنی مسلح نظیر سرشاخه گیر که در محل خروجی رودخانه (منطقه موسوم به خرماچال ) احداث شده نقش بسزایی در نگهداشت مواد رسوبی و سرشاخه و تنه درختان ریشه کن شده در مسیر و به تبع آن جلوگیری از مسدود شدن کانال رودخانه در نقاط کم عرض (نظیر پلهای احداثی و ...) داشته است که در صورت عدم اجرای چنین سازه ای قطعاً با ورود مواد رسوبی و درختان ریشه کن شده در پایین دست و مسدود شدن ابنیه ها خسارات ناگواری در پی داشته است. که در اجرای پروژه سد مشبک بتونی از تکنیکهایی از قبیلاستفاده از بتن مسلح استاندارد با تادییه آزمایشگاه فنی بتن، آزمایش مقاومت و برش میله گرد در آزمایشگاه بتن ، طراحی سازه بصورت مشبک به منظور فیلتر کردن سیلاب و عبور تدریجی سیل در رواناب، طراحی با دوره بازگشت بالا به منظور افزایش استحکام سازه در برابر آورده های سیلابی برای بیش از صد سال عمر مفید، احداث کات آف در زیر پی سازه به منظور جلوگیری از عبور آب و زیر شوییدر زمان سیل، طراحی حوضچه آرامش در جلوی سازه به منظور کاهش سرعت سیلاب و جلوگیری از خطر واژگونی سازه، سرریز سازه با توجه به مقدار دبی اوج مناسب با دوره بازگشت طراحی گردیده است، استفاده از تجربه بروز سیل در سنوات گذشته جهت جانمای و ابعاد سازه، مکان یابی سازه با حساسیت بالا اانتخاب گردیده زیرا هدف ایمن سازی مراکز مهم جمعیتی و بهره برداران زمین در حاشیه مسیر سیل هستند، طراحی گوشواره های پشت سازه به منظور هدایت جریان سیلاب به سمت بدنه اصلی سازه و جلوگیری از آب شستگی کناره های سازه، طراحی ارتفاع آزاد و انتخاب تعداد نوع ابعاد دریچه خروجی بند و برگزاری کارگاه آموزشی برای جوامع محلی در خصوص مزایای اجرای پروژه بوده که احداث سازه های بتونی مشبک با موفقیت و استقبال خوبی برخوردار بوده است.

اطلاعات طرح

عنوان طرح

احداث بند مشبک سرشاخه گیر بر روی رودخانه کاظم رود عباس آباد-مازندران نوشهر

تاریخ پایان : 1383/12/29

تاریخ شروع : 1382/03/01

مختصات UTM محل طرح

جنوب X: 506020 -- Y: 4041025

شمال X: 503165 -- Y: 4054844

غرب X: 509273 -- Y: 4065068

شرق X: 517253 -- Y: 4048729

محل اجرای طرح

استان : مازندران-نوشهر، شهرستان : عباس آباد، شهر : مركزي، بخش : هیچکدام، روستا : هیچکدام

ثبت شده توسط

دبیر کمیته فنی استان مازندران-نوشهر

دریافت فایل PDF پرسشنامه

موقعیت روی نقشه

موقعیت روی نقشه تنظیم نشده است

تصاویر طرح

تصویری مربوط به طرح جهت نمایش بصورت بنر در سامانه
تصاویر مربوط به منطقه، پروژه ، طرح
نقشه های مربوط به منطقه یا طرح
درس آموخته ها بصورت فیلم که از مجری طرح گرفته شده است
عکس ی از جلسه کمیته فنی
فایل پی دی اف یا عکس صورت جلسه کمیته فنی
لیست امضای اعضای کمیته فنی

پرسشنامه

1- حق مالکیت معنوی
اگر تمام و یا بخشی از بهترین تجربیات/ دانش بومی توضیح داده شده در این قالب تحت پوشش حق مالکیت معنوی برای سازمان ، نهاد، فرد، گروه، تشکل رسمی و یا بومی و جوامع محلی می باشد، مشخص کنید:


توضیحی در مورد سازمان ، نهاد، فرد، گروه، تشکل رسمی و یا بومی و جوامع محلی صاحب حق بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه دهید:


2- طبقه بندی
بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را بر اساس نوع عرصه/ ارتباط با ماموریت های محوری سازمان جنگلها مراتع و آبخیزداری/ و تاثیرات آن در اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی طبقه بندی کنید ( می توانید چندین گزینه را انتخاب کنید)
کاربری غالب در منطقه مشخص شده
  • جنگل : خیر


  • مرتع : خیر


  • بیابان : خیر


  • حفاظت از عرصه های منابع طبیعی : بلی


  • آبخیزداری/ آبخوانداری : بلی


  • توان افزایی جوامع محلی : بلی


  • سایر ( عنوان درج گردد)


کمک به اقدامات مدیریت منابع طبیعی

  • حفاظت و پیشگیری از تخریب


  • احیاء


  • توسعه


  • بهره برداری


  • سازگاری با شرایط نامطلوب نظیر خشکسالی/ طغیان امراض و آفات/ کاهش تولید علوفه و...


  • ظرفیت سازی و ارتقاء آگاهی


  • مشارکت، همکاری


کمک به اهداف توسعه پایدار منابع طبیعی

  • بهبود وضعیت اقتصادی


  • بهبود سرمایه های اجتماعی نظیر ایجاد و ساماندهی تشکلها، آموزش، ارتقاء آگاهی و...


  • بهبود وضعیت اکوسیستم های منابع طبیعی


نوع اثرات بهترین تجربیات/ دانش بومی در محدوده استفاده از آن

  • اثرات تولیدی و یا بهره وری


  • اثرات اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی


  • اثرات زیست محیطی


3- تشریح موقعیت و شرایط
عنوان بهترین تجربیات/ دانش بومی و سال شروع


موقعیت مکانی ( در صورت وجود نقشه ای ارائه دهید) باgps از اسامی رسمی و محلی برای تشریح این موفعیت استفاده نمایید


راجع به وضعیت طبیعی محل به اختصار توضیح دهید

  • اقلیم


  • خاک


  • توپوگرافی


  • پوشش گیاهی


  • وضعیت منابع آب


وضعیت غالب شرایط اقتصادی – اجتماعی مردم ساکن در محل و یا در مجاورت آن

  • سطح درآمد، منابع اصلی و فرعی درآمد، مالکیت اراضی و حق بهره برداری رسمی و عرفی از منابع طبیعی شامل زمین/ آب/ تولیدات مرتع جنگل/ کیاهان دارویی و...


بر پایه چه معیار و شاخصهایی بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را اثرگذار در مدیریت پایدار منابع طبیعی و آبخیزداری می دانید


4- تشریح مشکلات ( علل مستقیم و غیر مستقیم) و اهداف بهترین تجربیات/ دانش بومی
تشریح مشکلات و چالشهای منطقه در رابطه با مدیریت منابع طبیعی و آبخیزداری


چالشهایی که توسط بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده حل می شود را توضیح دهید


اهداف اجرایی بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را مشخص کنید


5- فعالیت ها
روشهای معمول در رابطه با اهداف و فعالیتهای بهترین تجربیات/ دانش بومی را تشریح کنید


توضیح مختصر در خصوص تکنیک و روشهای اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه دهید


توضیح مختصری راجع به فعالیت های اصلی با توجه به اهداف اجرایی ارائه دهید. فعالیتهای هر هدف اجرایی مشخص شده در بند فوق را بیان نمائید.


نقاط اشتراک و تفاوت بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده و مزایای آن را در مقایسه به با روش های معمول مرتبط بیان کنید


آیا اقدامی در ارتباط با الگو سازی و بهره برداری از بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده در طرح های اجرایی مرتبط صورت گرفته است؟ در صورتی که جواب مثبت است تشریح نمائید.


6- سازمان ها / نقش آفرینان درگیر ( همکاری، مشارکت و نقش دست اندرکاران)
نام و مشخصات تشکلها، سازمانهای مردم نهاد، تعاونیها، انجمن ها و سایر بخشهای غیر دولتی مشارکت کننده در این تجربه موفق را بیان کنید

  • 2 مورد


در صورتیکه این تجربه موفق با مشارکت دستگاه های اجرایی دولتی / دیگر انجام شده نام دستگاه های مذکور را ذکر نمایید

  • 2 مورد


نقش دست اندرکارانی را که نام بردید ( دولتی و غیر دولتی) در برنامه ریزی، و اجرا و پایش و ارزیابی بهترین تجربیات/ دانش بومی ذکر کنید


7- اثر بخشی
در مورد اثرات کاربرد بهترین تجربیات/ دانش بومی در منطقه اجرای آن توضیح دهید (دو اثر اولویت دار در زمینه های عنوان شده ذکر شود

  • اثرات اقتصادی – اجتماعی ( از جمله فرهنگی)

    2 مورد


  • بهبود وضعیت منابع طبیعی و آبخیزداری

    2 مورد


در مورد دو اثر خارج از محدوده اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی توضیح دهید ( اثرات آن در مناطق اطراف مشاهده می شود)

  • 2 مورد


تاثیر بر تخریب سرزمین، تنوع زیستی و تغییر اقلیم

  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر کاهش تخریب سرزمین دارد؟ تخریب سرزمین به عوامل انسانی و یا طبیعی اطلاع می شود که در دراز مدت موجب کاهش قابلیت تولید خاک می گردند

    بله/خیر : بلی


  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر حفظ تنوع زیستی دارد؟

    بله/خیر : بلی


  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر تعدیل و یا سازگاری با اثرات تغییر اقلیم دارد؟ منظور از تغییر اقلیم در این سند کلیه اقداماتی است که موجب کاهش انتشار کربن اتمسفری و یا افزایش ترسیب یا ذخیر کربن در پوشش گیاهی و خاک می گردد. توسعه پوشش گیاهی از اقدامات شاخص ترسیب کربن در بخش منابع طبیعی می باشد.

    بله/خیر : بلی


  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر ارتقاء تاب آوری عوامل انسانی و طبیعی مرتبط دارد؟ منظور از تاب آوری قابلیت حفظ کارکرد سیستم در مواجه با یک شوک و یا ننش ناشی از عوامل اقلیمی و یا انسانی می باشد.

    بله/خیر : بلی


آیا توجیه اقتصادی و تحلیل هزینه – فایده برای اثرات بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده انجام شده است؟ در صورتی که جواب مثبت است توضیح دهید


آیا اثر بخشی این تجربه موفق و یا دانش بومی را پایدار می دانید درصورتی که جواب بلی است دلایل خود را بیان کنید


8- قابلیت تکرار و تعمیم
آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده به سایر مناطق بسط داده / معرفی شده است؟ اگر بلی به کجا


آیا دستگاه های دولتی اقدامات حمایتی/ تشویقی . ترویجی جهت تعمیم بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را انجام داده اند اگر جواب بلی است نوع اقدامات را تشریح نمائید


به اعتقاد شما بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده امکان تعمیم با درصدی از سازگاری به منطقه دیگر دارد؟ اگر بلی در چه سطحی؟

  • محلی

    محلی : بلی


  • کدام شهر و شهرها

    استانی : بلی


  • سایر استانها(کدام استان و استانها)

    ملی : بلی


  • خاور میانه (کدام کشور یا کشورها)

    منطقه ای : خیر


  • سایر کشورهای نقاط جهان(کدام کشور یا کش.رها)

    بین المللی : خیر


9- درس آموخته ها
مربوط به منابع انسانی


مربوط به جنبه های مالی


مربوط به جنبه های فنی