توضیحات طرح

در ارتباط با کارایی پروژه های مرتعداری می¬بایست در نظر داشت که ارزش محاسبه شده برای خدمات یک مرتع را 232 دلار در هکتار و در سال در نظر می¬گیرند که 75% مربوط به ارزش های زیست محیطی و 25% مربوط به تولید علوفه است، عدم محاسبه خدمات اکولوژیک مراتع موجب شده تا کارایی پروژه های اصلاح و توسعه مرتع در مقایسه با سایر پروژه ها (صنعتی، عمرانی و کشاورزی) کمتر در نظر گرفته شود و در سطح کلان مملکتی نیز اهمیت کمتری برای منابع طبیعی قائل شوند. مراتع خدمات بیولوژیکی و اقتصادی فراوانی را ارائه می¬دهند و در چهار دسته عالی، خوب، متوسط تا فقیر و فقیر تا خیلی فقیر تقسیم بندی می¬شوند. سطح مراتع و بیابان¬های استان ایلام بالغ بر 1146280هکتار است. 43/2 درصد از سطح مراتع استان مرتع خوب، 86/41 درصد مرتع متوسط و 71/55 درصد فقیر و خیلی فقیر است و مراتع با درجه بندی عالی تا قبل از اجرای طرح مرتعداری شیرپناه آقای جعفر رشیدی وجود نداشته است. طرح مرتعداری آقای دکتر رشیدی با هدف اصلاح و توسعه مرتع در سطح 460 هکتار در منطقه شیرپناه شهرستان ایوان استان ایلام در سال 1389 شروع شده است. طرح به شیوه کپه¬کاری و بذرکاری با گونه¬های آگروپایرون (Agropyron cristatum subsp. desertorum)، یونجه یکساله (Medicago scutellata var Robinson)، ماشک (Vicia orobus) و .... با حجم 3 تا 10 کیلو در هکتار شروع شده است. از جمله عملیات های توسعه مرتع در منطقه می¬توان به مدیریت چرای دام و از عملیات¬های اصلاح مرتع به احداث حوضچه¬های ذخیره آب و احیای بیولوژیک اشاره نمود. تعدد بهره¬برداران، عدم تعادل بین ظرفیت مرتع و تعداد دام (تعداد دام بیش از 5 برابر ظرفیت مرتع)، فرهنگ بهره¬برداری و مالکیت مشاعی، فقر اقتصادی بهره برداران و ضعف سیستم نظارتی موارد آسیب رسان به مراتع منطقه است. با اجرای طرح مرتعداری به کمیت و کیفیت علوفه مرتع اضافه شده، مدیریت چرای دام منجر به ایجاد تعادل تعداد دام در مرتع شده، سطح آگاهی افراد بومی پس از بازدید از منطقه زیر طرح نسبت به پتانسیل تولید منطقه و روش کاشت و نوع گونه¬های خوشخوراک افزایش یافته است. بازگشت گونه¬های خوشخوراک مرتعی و افزایش تنوع زیستی در منطقه و ایجاد محیط مناسب تفریح و تفرج، جلوگیری از فرسایش خاک و افزایش میزان نفوذ آب در خاک منطقه از مزیت های طرح بشمار می¬رود. از درس آموخته های طرح مرتعداری شیرپناه در بخش سرمایه¬های انسانی می¬توان به تاثیر مثبت آموزش و بازدید¬های میدانی بر الگوبرداری و ایجاد انگیزه برای بومیان، بالا بردن خدمات مرتع با استفاده از دانش روز مرتعداری و همکاری بیشتر بومیان در امر حفاظت از عرصه¬های موفق و الگو با مشاهده و لمس خدمات مرتع می¬توان اشاره کرد. در بخش درس آموخته¬های مالی به کاهش هزینه¬های تمام شده با استفاده از دانش به روز موقعیت یابی و بررسی میدانی انتخاب محل اجرا، کاشت گیاهان دارویی پرتقاضا نظیر آویشن(Thymus)، درمنه Artemisia) و افزایش کمیت و کیفیت علوفه تولیدی در نتیجه اجرای دقیق و کنترل شده مراحل اجرای طرح و در بخش دانش آموخته های فنی به فراهم کردن بستر بهره برداری از منابع آبی نظیر خشکه چین و احداث سازه سنگی ملاتی جهت تامین بموقع و مستمر نیاز آبی و نیز اجرای برنامه قرق و مدیریت چرای دام می توان اشاره نمود.

اطلاعات طرح

عنوان طرح

طرح مرتعداری عالگه منطقه شیرپناه شهرستان ایوان استان ایلام

تاریخ پایان : 1399/01/01

تاریخ شروع : 1389/09/21

مختصات UTM محل طرح

جنوب X: -- Y:

شمال X: -- Y:

غرب X: -- Y:

شرق X: -- Y:

محل اجرای طرح

استان : ايلام، شهرستان : ايوان، شهر : ایوان، بخش : هیچکدام، روستا : هیچکدام

ثبت شده توسط

رییس آموزش و ترویج استان ايلام

دریافت فایل PDF پرسشنامه

موقعیت روی نقشه

موقعیت روی نقشه تنظیم نشده است

تصاویر طرح

تصویری مربوط به طرح جهت نمایش بصورت بنر در سامانه
تصاویر مربوط به منطقه، پروژه ، طرح
نقشه های مربوط به منطقه یا طرح
درس آموخته ها بصورت فیلم که از مجری طرح گرفته شده است
عکس ی از جلسه کمیته فنی
فایل پی دی اف یا عکس صورت جلسه کمیته فنی
لیست امضای اعضای کمیته فنی

پرسشنامه

1- حق مالکیت معنوی
اگر تمام و یا بخشی از بهترین تجربیات/ دانش بومی توضیح داده شده در این قالب تحت پوشش حق مالکیت معنوی برای سازمان ، نهاد، فرد، گروه، تشکل رسمی و یا بومی و جوامع محلی می باشد، مشخص کنید:


توضیحی در مورد سازمان ، نهاد، فرد، گروه، تشکل رسمی و یا بومی و جوامع محلی صاحب حق بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه دهید:


2- طبقه بندی
بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را بر اساس نوع عرصه/ ارتباط با ماموریت های محوری سازمان جنگلها مراتع و آبخیزداری/ و تاثیرات آن در اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی طبقه بندی کنید ( می توانید چندین گزینه را انتخاب کنید)
کاربری غالب در منطقه مشخص شده
  • جنگل : خیر


  • مرتع : بلی


  • بیابان : خیر


  • حفاظت از عرصه های منابع طبیعی : بلی


  • آبخیزداری/ آبخوانداری : بلی


  • توان افزایی جوامع محلی : بلی


  • سایر ( عنوان درج گردد)


کمک به اقدامات مدیریت منابع طبیعی

  • حفاظت و پیشگیری از تخریب


  • احیاء


  • توسعه


  • بهره برداری


  • سازگاری با شرایط نامطلوب نظیر خشکسالی/ طغیان امراض و آفات/ کاهش تولید علوفه و...


  • ظرفیت سازی و ارتقاء آگاهی


  • مشارکت، همکاری


کمک به اهداف توسعه پایدار منابع طبیعی

  • بهبود وضعیت اقتصادی


  • بهبود سرمایه های اجتماعی نظیر ایجاد و ساماندهی تشکلها، آموزش، ارتقاء آگاهی و...


  • بهبود وضعیت اکوسیستم های منابع طبیعی


نوع اثرات بهترین تجربیات/ دانش بومی در محدوده استفاده از آن

  • اثرات تولیدی و یا بهره وری


  • اثرات اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی


  • اثرات زیست محیطی


3- تشریح موقعیت و شرایط
عنوان بهترین تجربیات/ دانش بومی و سال شروع


موقعیت مکانی ( در صورت وجود نقشه ای ارائه دهید) باgps از اسامی رسمی و محلی برای تشریح این موفعیت استفاده نمایید


راجع به وضعیت طبیعی محل به اختصار توضیح دهید

  • اقلیم


  • خاک


  • توپوگرافی


  • پوشش گیاهی


  • وضعیت منابع آب


وضعیت غالب شرایط اقتصادی – اجتماعی مردم ساکن در محل و یا در مجاورت آن

  • سطح درآمد، منابع اصلی و فرعی درآمد، مالکیت اراضی و حق بهره برداری رسمی و عرفی از منابع طبیعی شامل زمین/ آب/ تولیدات مرتع جنگل/ کیاهان دارویی و...


بر پایه چه معیار و شاخصهایی بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را اثرگذار در مدیریت پایدار منابع طبیعی و آبخیزداری می دانید


4- تشریح مشکلات ( علل مستقیم و غیر مستقیم) و اهداف بهترین تجربیات/ دانش بومی
تشریح مشکلات و چالشهای منطقه در رابطه با مدیریت منابع طبیعی و آبخیزداری


چالشهایی که توسط بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده حل می شود را توضیح دهید


اهداف اجرایی بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را مشخص کنید


5- فعالیت ها
روشهای معمول در رابطه با اهداف و فعالیتهای بهترین تجربیات/ دانش بومی را تشریح کنید


توضیح مختصر در خصوص تکنیک و روشهای اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه دهید


توضیح مختصری راجع به فعالیت های اصلی با توجه به اهداف اجرایی ارائه دهید. فعالیتهای هر هدف اجرایی مشخص شده در بند فوق را بیان نمائید.


نقاط اشتراک و تفاوت بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده و مزایای آن را در مقایسه به با روش های معمول مرتبط بیان کنید


آیا اقدامی در ارتباط با الگو سازی و بهره برداری از بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده در طرح های اجرایی مرتبط صورت گرفته است؟ در صورتی که جواب مثبت است تشریح نمائید.


6- سازمان ها / نقش آفرینان درگیر ( همکاری، مشارکت و نقش دست اندرکاران)
نام و مشخصات تشکلها، سازمانهای مردم نهاد، تعاونیها، انجمن ها و سایر بخشهای غیر دولتی مشارکت کننده در این تجربه موفق را بیان کنید

  • 2 مورد


در صورتیکه این تجربه موفق با مشارکت دستگاه های اجرایی دولتی / دیگر انجام شده نام دستگاه های مذکور را ذکر نمایید

  • 2 مورد


نقش دست اندرکارانی را که نام بردید ( دولتی و غیر دولتی) در برنامه ریزی، و اجرا و پایش و ارزیابی بهترین تجربیات/ دانش بومی ذکر کنید


7- اثر بخشی
در مورد اثرات کاربرد بهترین تجربیات/ دانش بومی در منطقه اجرای آن توضیح دهید (دو اثر اولویت دار در زمینه های عنوان شده ذکر شود

  • اثرات اقتصادی – اجتماعی ( از جمله فرهنگی)

    2 مورد


  • بهبود وضعیت منابع طبیعی و آبخیزداری

    2 مورد


در مورد دو اثر خارج از محدوده اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی توضیح دهید ( اثرات آن در مناطق اطراف مشاهده می شود)

  • 2 مورد


تاثیر بر تخریب سرزمین، تنوع زیستی و تغییر اقلیم

  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر کاهش تخریب سرزمین دارد؟ تخریب سرزمین به عوامل انسانی و یا طبیعی اطلاع می شود که در دراز مدت موجب کاهش قابلیت تولید خاک می گردند

    بله/خیر : بلی


  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر حفظ تنوع زیستی دارد؟

    بله/خیر : بلی


  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر تعدیل و یا سازگاری با اثرات تغییر اقلیم دارد؟ منظور از تغییر اقلیم در این سند کلیه اقداماتی است که موجب کاهش انتشار کربن اتمسفری و یا افزایش ترسیب یا ذخیر کربن در پوشش گیاهی و خاک می گردد. توسعه پوشش گیاهی از اقدامات شاخص ترسیب کربن در بخش منابع طبیعی می باشد.

    بله/خیر : بلی


  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر ارتقاء تاب آوری عوامل انسانی و طبیعی مرتبط دارد؟ منظور از تاب آوری قابلیت حفظ کارکرد سیستم در مواجه با یک شوک و یا ننش ناشی از عوامل اقلیمی و یا انسانی می باشد.

    بله/خیر : بلی


آیا توجیه اقتصادی و تحلیل هزینه – فایده برای اثرات بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده انجام شده است؟ در صورتی که جواب مثبت است توضیح دهید


آیا اثر بخشی این تجربه موفق و یا دانش بومی را پایدار می دانید درصورتی که جواب بلی است دلایل خود را بیان کنید


8- قابلیت تکرار و تعمیم
آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده به سایر مناطق بسط داده / معرفی شده است؟ اگر بلی به کجا


آیا دستگاه های دولتی اقدامات حمایتی/ تشویقی . ترویجی جهت تعمیم بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را انجام داده اند اگر جواب بلی است نوع اقدامات را تشریح نمائید


به اعتقاد شما بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده امکان تعمیم با درصدی از سازگاری به منطقه دیگر دارد؟ اگر بلی در چه سطحی؟

  • محلی

    محلی : بلی


  • کدام شهر و شهرها

    استانی : بلی


  • سایر استانها(کدام استان و استانها)

    ملی : بلی


  • خاور میانه (کدام کشور یا کشورها)

    منطقه ای : خیر


  • سایر کشورهای نقاط جهان(کدام کشور یا کش.رها)

    بین المللی : خیر


9- درس آموخته ها
مربوط به منابع انسانی


مربوط به جنبه های مالی


مربوط به جنبه های فنی