توضیحات طرح

نهالستان مادرتخصصی شهرستان مهران در سال 1375 احداث شده و در سال 1400 از جانب سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور بعنوان نهالستان مادرتخصصی انتخاب شده است. مساحت نهالستان 10 هکتار که 7 هکتار شامل فضای کاشت و شاسی¬ها و 3 هکتار فضای تاسیسات و جاده-های داخلی نهالستان است. ظرفیت تولید نهالستان 6 میلیون اصله درسال بوده و در حال حاضر با ظرفیت حدود 65 درصد (4 میلیون اصله در سال) خدمات رسانی به طرح¬های مختلف جنگلکاری، تامین نهال برای فضای سبز و همچنین گیاهان دارویی می¬کند. از مهمترین گونه¬های تولیدی در نهالستان می¬توان به کنار، کهور، اکالیپتوس، رملیک، آکاسیا، استبرق، آتریپلکس، نخل زینتی، ناترک، بطری شور، ابریشم مصری، برهان، آویشن، استوخودوس، چای ترش، آلوئه ورا، بادرنجبویه است. در نهالستان مهران بسته به فصل و نوع کار بین 50 تا 150 نفر روز نیروی کاری مشغول بکار بوده که از نیروهای بومی منطقه هستند. در نهالستان مهران کلیه مراحل تولید تا بارگیری نهال توسط بانوان که اکثرا زنان سرپرست خانوار هستند انجام می¬شود. در نهالستان مهران اقدام به ایجاد باغ بذر به مساحت یک هکتار با گونه¬های کنار، رملیک، آکاسیا و کهور شده که در تامین بذور با کیفیت و شناسنامه دار مورد نیاز نهالستان مهران و سایر نهالستان های سطح استان استفاده می¬شود. از مهمترین درس آموخته¬های مربوط به سرمایه انسانی شامل: 1) استفاده از زنان بومی منطقه در تمامی مراحل تولید تا بارگیری علاوه بر انجام امور با دقت بیشتر و کیفیت بالاتر، هزینه¬های تولید را به میزان زیادی کاهش داده است، 2) آموزش نیروهای بومی قبل از شروع مراحل کار و حفظ نیروهای ورزیده و با تجربه، نقش بسیار موثری در افزایش کیفیت کار و کاهش هزینه¬های تولیدی دارد 3) تامین نهاده های تولیدی نظیر خاک و کود از طریق تعامل با شهرداری و متقابلا تامین نهال برای شهرداری نقش مهمی در کاهش هزینه¬های تولید نهال دارد. از مهمترین درس آموخته¬های مربوط به جنبه¬های فنی و مالی شامل: 1) خالی گذاشتن 10 تا 12 سانتی¬متر از حاشیه یکطرف شاسی¬ها منجر به ایجاد زهکشی مناسب و عدم راکد ماندن آب در داخل شاسی¬ها شده، بعلاوه از آسیب¬های ریشه¬ای و بروز بیماری¬های قارچی جلوگیری می¬نماید، 2) نهال¬های تنک شده را می¬توان در گلدان¬های خالی مجددا کاشت که این مورد منجر به کاهش هزینه¬های تولید نهال و به نوعی جلو افتادن زمانی در تولید نهال می¬شود، 3) احداث باغ بذر در نهالستان با استانداردهای لازمه، منجر به تامین بذور با کیفیت و شناسنامه دار شده، بعلاوه در کاهش هزینه¬های تامین بذر تا 50 درصد موثر است، 4) استفاده از پوشال کولر در قسمت سطحی گلدان¬های برخی گونه¬های نظیر اکالیپتوس که در فصل تابستان و گرما کاشته می¬شوند، منجر به جلوگیری از تابش مستقیم خورشید و حفظ بهتر رطوبت خاک گلدان¬ها، جلوگیری از شسته شدن بذور ریز حین آبیاری و ایجاد فضای خنکتر برای نونهال¬ها می¬شود، 6) ایجاد گلخانه موقت در اسفندماه بمنظور تولید گیاهان دارویی با استفاده از بستر کاشت کوکوپیت (مزیت کوکوپیت نسبت به موارد دیگر نظیر پیتماس قابلیت حفظ رطوبت طولانی¬تر آن است) در سینی نشاء و سپس انتقال به عرصه باز، موفقیت تولید گیاهان دارویی با هزینه کمتر را بالا برده است، 7) تغییر سایز گلدان¬ها از 20*15 (حجم 3532 سانتیمتر مکعب) به 30*10 (2355 سانتیمتر مکعب) منجر به بالا بردن ظرفیت تولید در شاسی¬ها، فضادهی بیشتر به بذور جهت ریشه¬دهی، جلوگیری از خروج ریشه نهال ها از گلدان و کاهش هزینه¬های تولید نهال (خاک و کود کمتر برای تولید هر اصله نهال) شده است. مجموع عوامل اشاره شده منجر به کاهش تا 50 درصدی هزینه تولید نهال به 17860ریال (با در نظر گرفتن تورم) شده است.

اطلاعات طرح

عنوان طرح

نهالستان گرمسیری مادر تخصصی شهرستان مهران- استان ایلام

تاریخ پایان :

تاریخ شروع : 1380/01/05

مختصات UTM محل طرح

جنوب X: -- Y:

شمال X: -- Y:

غرب X: -- Y:

شرق X: -- Y:

محل اجرای طرح

استان : ايلام، شهرستان : مهران، شهر : مهران، بخش : هیچکدام، روستا : هیچکدام

ثبت شده توسط

رییس آموزش و ترویج استان ايلام

دریافت فایل PDF پرسشنامه

موقعیت روی نقشه

موقعیت روی نقشه تنظیم نشده است

تصاویر طرح

تصویری مربوط به طرح جهت نمایش بصورت بنر در سامانه
تصاویر مربوط به منطقه، پروژه ، طرح
نقشه های مربوط به منطقه یا طرح
درس آموخته ها بصورت فیلم که از مجری طرح گرفته شده است
عکس ی از جلسه کمیته فنی
فایل پی دی اف یا عکس صورت جلسه کمیته فنی
لیست امضای اعضای کمیته فنی

پرسشنامه

1- حق مالکیت معنوی
اگر تمام و یا بخشی از بهترین تجربیات/ دانش بومی توضیح داده شده در این قالب تحت پوشش حق مالکیت معنوی برای سازمان ، نهاد، فرد، گروه، تشکل رسمی و یا بومی و جوامع محلی می باشد، مشخص کنید:


توضیحی در مورد سازمان ، نهاد، فرد، گروه، تشکل رسمی و یا بومی و جوامع محلی صاحب حق بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه دهید:


2- طبقه بندی
بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را بر اساس نوع عرصه/ ارتباط با ماموریت های محوری سازمان جنگلها مراتع و آبخیزداری/ و تاثیرات آن در اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی طبقه بندی کنید ( می توانید چندین گزینه را انتخاب کنید)
کاربری غالب در منطقه مشخص شده
  • جنگل : بلی


  • مرتع : خیر


  • بیابان : خیر


  • حفاظت از عرصه های منابع طبیعی : بلی


  • آبخیزداری/ آبخوانداری : خیر


  • توان افزایی جوامع محلی : بلی


  • سایر ( عنوان درج گردد)


کمک به اقدامات مدیریت منابع طبیعی

  • حفاظت و پیشگیری از تخریب


  • احیاء


  • توسعه


  • بهره برداری


  • سازگاری با شرایط نامطلوب نظیر خشکسالی/ طغیان امراض و آفات/ کاهش تولید علوفه و...


  • ظرفیت سازی و ارتقاء آگاهی


  • مشارکت، همکاری


کمک به اهداف توسعه پایدار منابع طبیعی

  • بهبود وضعیت اقتصادی


  • بهبود سرمایه های اجتماعی نظیر ایجاد و ساماندهی تشکلها، آموزش، ارتقاء آگاهی و...


  • بهبود وضعیت اکوسیستم های منابع طبیعی


نوع اثرات بهترین تجربیات/ دانش بومی در محدوده استفاده از آن

  • اثرات تولیدی و یا بهره وری


  • اثرات اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی


  • اثرات زیست محیطی


3- تشریح موقعیت و شرایط
عنوان بهترین تجربیات/ دانش بومی و سال شروع


موقعیت مکانی ( در صورت وجود نقشه ای ارائه دهید) باgps از اسامی رسمی و محلی برای تشریح این موفعیت استفاده نمایید


راجع به وضعیت طبیعی محل به اختصار توضیح دهید

  • اقلیم


  • خاک


  • توپوگرافی


  • پوشش گیاهی


  • وضعیت منابع آب


وضعیت غالب شرایط اقتصادی – اجتماعی مردم ساکن در محل و یا در مجاورت آن

  • سطح درآمد، منابع اصلی و فرعی درآمد، مالکیت اراضی و حق بهره برداری رسمی و عرفی از منابع طبیعی شامل زمین/ آب/ تولیدات مرتع جنگل/ کیاهان دارویی و...


بر پایه چه معیار و شاخصهایی بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را اثرگذار در مدیریت پایدار منابع طبیعی و آبخیزداری می دانید


4- تشریح مشکلات ( علل مستقیم و غیر مستقیم) و اهداف بهترین تجربیات/ دانش بومی
تشریح مشکلات و چالشهای منطقه در رابطه با مدیریت منابع طبیعی و آبخیزداری


چالشهایی که توسط بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده حل می شود را توضیح دهید


اهداف اجرایی بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را مشخص کنید


5- فعالیت ها
روشهای معمول در رابطه با اهداف و فعالیتهای بهترین تجربیات/ دانش بومی را تشریح کنید


توضیح مختصر در خصوص تکنیک و روشهای اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه دهید


توضیح مختصری راجع به فعالیت های اصلی با توجه به اهداف اجرایی ارائه دهید. فعالیتهای هر هدف اجرایی مشخص شده در بند فوق را بیان نمائید.


نقاط اشتراک و تفاوت بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده و مزایای آن را در مقایسه به با روش های معمول مرتبط بیان کنید


آیا اقدامی در ارتباط با الگو سازی و بهره برداری از بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده در طرح های اجرایی مرتبط صورت گرفته است؟ در صورتی که جواب مثبت است تشریح نمائید.


6- سازمان ها / نقش آفرینان درگیر ( همکاری، مشارکت و نقش دست اندرکاران)
نام و مشخصات تشکلها، سازمانهای مردم نهاد، تعاونیها، انجمن ها و سایر بخشهای غیر دولتی مشارکت کننده در این تجربه موفق را بیان کنید

  • 2 مورد


در صورتیکه این تجربه موفق با مشارکت دستگاه های اجرایی دولتی / دیگر انجام شده نام دستگاه های مذکور را ذکر نمایید

  • 2 مورد


نقش دست اندرکارانی را که نام بردید ( دولتی و غیر دولتی) در برنامه ریزی، و اجرا و پایش و ارزیابی بهترین تجربیات/ دانش بومی ذکر کنید


7- اثر بخشی
در مورد اثرات کاربرد بهترین تجربیات/ دانش بومی در منطقه اجرای آن توضیح دهید (دو اثر اولویت دار در زمینه های عنوان شده ذکر شود

  • اثرات اقتصادی – اجتماعی ( از جمله فرهنگی)

    2 مورد


  • بهبود وضعیت منابع طبیعی و آبخیزداری

    2 مورد


در مورد دو اثر خارج از محدوده اعمال بهترین تجربیات/ دانش بومی توضیح دهید ( اثرات آن در مناطق اطراف مشاهده می شود)

  • 2 مورد


تاثیر بر تخریب سرزمین، تنوع زیستی و تغییر اقلیم

  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر کاهش تخریب سرزمین دارد؟ تخریب سرزمین به عوامل انسانی و یا طبیعی اطلاع می شود که در دراز مدت موجب کاهش قابلیت تولید خاک می گردند

    بله/خیر : بلی


  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر حفظ تنوع زیستی دارد؟

    بله/خیر : بلی


  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر تعدیل و یا سازگاری با اثرات تغییر اقلیم دارد؟ منظور از تغییر اقلیم در این سند کلیه اقداماتی است که موجب کاهش انتشار کربن اتمسفری و یا افزایش ترسیب یا ذخیر کربن در پوشش گیاهی و خاک می گردد. توسعه پوشش گیاهی از اقدامات شاخص ترسیب کربن در بخش منابع طبیعی می باشد.

    بله/خیر : بلی


  • به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر ارتقاء تاب آوری عوامل انسانی و طبیعی مرتبط دارد؟ منظور از تاب آوری قابلیت حفظ کارکرد سیستم در مواجه با یک شوک و یا ننش ناشی از عوامل اقلیمی و یا انسانی می باشد.

    بله/خیر : بلی


آیا توجیه اقتصادی و تحلیل هزینه – فایده برای اثرات بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده انجام شده است؟ در صورتی که جواب مثبت است توضیح دهید


آیا اثر بخشی این تجربه موفق و یا دانش بومی را پایدار می دانید درصورتی که جواب بلی است دلایل خود را بیان کنید


8- قابلیت تکرار و تعمیم
آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده به سایر مناطق بسط داده / معرفی شده است؟ اگر بلی به کجا


آیا دستگاه های دولتی اقدامات حمایتی/ تشویقی . ترویجی جهت تعمیم بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده را انجام داده اند اگر جواب بلی است نوع اقدامات را تشریح نمائید


به اعتقاد شما بهترین تجربیات/ دانش بومی ارائه شده امکان تعمیم با درصدی از سازگاری به منطقه دیگر دارد؟ اگر بلی در چه سطحی؟

  • محلی

    محلی : بلی


  • کدام شهر و شهرها

    استانی : بلی


  • سایر استانها(کدام استان و استانها)

    ملی : خیر


  • خاور میانه (کدام کشور یا کشورها)

    منطقه ای : خیر


  • سایر کشورهای نقاط جهان(کدام کشور یا کش.رها)

    بین المللی : خیر


9- درس آموخته ها
مربوط به منابع انسانی


مربوط به جنبه های مالی


مربوط به جنبه های فنی