اجرای پروژه بیولوژیک بیابانزدایی در روستای یوسف آباد، آقچه مزار و آب باریک شهرستان بوئین زهرا استان قزوین با گونه های آتریپلکس، تاغ و قره داغ در سطح 150 هکتار (مقابله با بیابانزایی) - سال شروع 1394
1394/09/01
تاریخ پایان:
استان:
قزوين
شهرستان:
بوئين زهرا
شهر:
بوئین زهرا
شمال :
429914 , 430337
جنوب:
429467 , 430144
شرق:
3952903 , 3952085
غرب:
3950358 , 3950271
یکی از علل موفق این طرح مشارکت مردم در اجرای قرق و نگهداری از پروژه می باشد . بوته کاری با گونه های مقاوم به خشکی (آتریپلکس) اقدام به بوته کاری گردید.چاله هایی به ابعاد 50×50×50 سانتی متر حفر و نهالهای گلدانی از پیش تهیه شده داخل چاله ها قرار می گیردو پس از پرکردن چاله ها تشتکی به قطر 60 سانتی متر ایجاد می گردد . نهال مورد نیاز در هر هکتار 200 اصله خواهد بود . نهالها باید در ابتدای فصل پاییز در عرصه کشت شوند تا بدین صورت از رطوبت حاصل از بارندگی فصول پاییز و زمستان استفاده نمایند . پس از کشت نهال یکبار آبیاری ضروری است و در سال بعد در فصل خشک یک الی 3 بار با توجه به خشکی هوا نهالها باید آبیاری شوند.
بهره برداران روستاهای
یوسف آباد ، آقچه مزار و آب باریک
بهره برداران روستاهای
یوسف آباد ، آقچه مزار و آب باریک
حفاظت از پوشش گیاهی
جلوگیری از فرسایش آبراههای و سطحی و جلوگیری از وقوع سیلابهای مخرب در منطقه)
کنترل فرسایش وجلوگیری از کاهش حاصلخیزی خاک
بهبود ترکیب وتقویت پوشش گیاهی
زادآوری طبیعی گونه های جنگلی
افزایش کمی وکیفی پوشش گیاهی
توسعه و ترویج اجرای پروژه ها (احیایی، عمرانی و...) به صورت مشارکتی
توسعه بیولوژیک
استفاده از پتانسیل های موجود
آموزش
دامداران به منظور بهره برداری از مراتع منطقه و تعادل دام و مرتع و چگونگی مدیریت
صحیح
ذخیره سیلاب در فصول تر و تغذیه آبهای زیرزمینی
افزایش دانش جوامع محلی
صیانت از عرصه های طبیعی
توسط بهره برداران
استفاده از پتانسیل های موجود
قرق سطحی از عرصه مرتعی منطقه و اجرای عملیات توامان بیولوژیکی و مکانیکی در آن باعث افزایش توان رویشی مرتع گردیده و در نهایت باعث بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی جوامع محلی در راستای توسعه پایدار منابع طبیعی میگردد.
افزایش درامد زمینها و کاهش خسارات سیل
توسعه شرکتهای تعاونی فراگیر و اتحادیه ها ، انجمن صنفی و...
جوامع محلی به عنوان تشکلهای ذینفع در پروژه مورد آموزش و ارتقای آگاهی با تشکیل کلاسهای آموزشی قبل و حین انجام پروژه قرار گرفتند و همچنین سازمانهای مردم نهاد منطقه نیز در خصوص این پروژه همکاری نمودند و باعث افزایش سطح عمومی آگاهی جوامع محلی و سایر جوامع درگیر با پروژه گردیدند.
مشارکت در بهبود شرایط زیست محیطی
با توجه به افزایش رطوبت در منطقه منجر به بهبود اکوسیستم
1-
افزایش سطح آبهای زیرزمینی و چاهها و افزایش
درآمد تولید
1-
پروژه مذکور باعث افزایش دانش و آگاهی جوامع محلی محدوده گردیده است
و از طرفی به لحاظ اقتصادی نیز برای جوامع محلی در آینده سودآور خواهد بود.
1-
حفظ اکوسیستمهای پایدار مرتعی و جنگلی در محدوده اجرایی پروژه.
اجرای پروژه بیولوژیک
بیابانزدایی در روستای یوسف آباد، آقچه مزار و آبباریک شهرستان بوئین زهرا استان
قزوین با گونه های آتریپلکس،
تاغ و قره داغ در سطح 150 هکتار (مقابله
با بیابانزایی) - سال شروع 1394
|
در پلاک 123یوسف آباد (36
هکتاری) نقاط utm (, y=3950922430391x= ) در پلاک آقچه مزار (114
هکتاری) نقاط utm (x=429467 ,
y=3950358) |
خشک
خاک: شنی لومی و جزو خاکهای کم عمق با نفوذپذیری نسبتاً زیاد می باشد.
توپوگرافی :جهت شیب عمومی منطقه رو به شمال و.حداکثر ارتفاع 1293 متر و حداقل آن 1212 متر از سطح دریا می باشد
پوشش گیاهی: با توجه به شیب یکنواخت گونه های stipa، lactuca و elengatom agropiron، در آن غالب بوده درصد پوشش این شیب بسیار پایین بوده و عمدتاٌ گیاهان کم ارزش و. غیر خوشخوراک وجود داشته گیاهان خاردار مانند astragalus، acantholimon، cousinia ، onopordonو غیره .گیاهان فورب نیز مشاهده می شود که همگی کم ارزش و دارای قابلیت تعلیف کم برای دام است .
وضعیت منابع آب: متوسط
بارندگی سالانه حدود 150 میلی متر است - وجود 3 حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق .
|
شاخص های اقتصادی : افزایش توان تولید بیوماس در واحد سطح و توسعه پوشش و استقرار گونه های گیاهی شاخص زیست محیطی
: کاهش اثرات فرسایش بادی و تثبیت شن های روان وجلوگیری از هجوم
ریزگردها و مقابله با پدیده بیابانزایی |
شاخص اجتماعی : افزایش روحیه امید به زندگی و جلب مشارکت مردمی وارتقاء بهداشت عمومی
1- کمبود منابع آب 2. جلب مشارکت بهره برداران 3.تمهیدات
لازم جهت حفاظت از عرصه
قرق منطقه توسط قرق بانان دولتی و یا نیروهای محافظ ادارات منابع طبیعی صورت می پذیرد.
این اقدام بدون همراهی و مشارکت موثر مردم چندان کارآمد نبوده و کنترل ورود و خروج دام به درستی انجام نمی شود . حضور دام در عرصه های احیاء شده موجب تلفات و خسارت های جدی به پوشش های گیاهی قبل از استقرار بوته و درختچه های مربوطه می شود .
کنترل ورود و خروج دام
توسط بهره برداران با نظارت اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بویین زهرا در این روش بهره برداران حفاظت از مراتع خود را به عهده گرفته و به این طریق امکان سواستفاده افراد محلی در منطقه و حواشی آن وجود ندارد . واسپاری امر قرق به بهره برداران به صورت آشکار موجب پایداری عرصه های احیاء شده در مناطق بیابان شده می شود.
با توجه به اهداف اجرایی جلوگیری از فرسایش در کانونهای فرسایش بادی و آبی و مقابله با بیابانزایی و تثبیت شنهای روان فعالیتهای اصلی این پروژه:
1. نهالکاری با گونه های آتریپلکس، قره داغ، تاغ و آبیاری نهالها
2. مدیریت چرا
3- حفاظت و قرق عرصه نهالکاری شده با گونه های بیابانی مذکور
1- افزایش توان اکولوژیکی بیابان
2-
حفظ و افزایش
پوشش گیاهی ، حفظ منابع آب و خاک
3-
تثبیت شن
های روان و کاهش فرسایش بادی و وقوع ریزگردها.
4-
کنترل
رواناب و کاهش اثرات سیل
1.
تثبیت شن
و بیابانزدایی در پلاک پاپلی علیا در سطح 400 هکتار (با گونه های تاغ، گز، آتریپلکس
و قره داغ)
2.
تثبیت شن
و بیابانزدایی در پلاک ساری قمیش و حاج آقا کیشی و پاپلی وسطی در سطح 700 هکتار
3.
تثبیت شن
و بیابانزدایی در پلاک ساری قمیش و خان آباد در سطح 1300 هکتار
4. پروژه تثبیت شن و بیابانزدایی کله دره و دوقوزلو در
سطح 220 هکتار
بهره برداران،شورای اسلامی-دهیاران
اداره کل منابع طبیعی
همراهی
بهره برداران در حفاظت و قرق پروژه
شورای اسلامی و دهیاران کمک در جلب مشارکت مردم
اداره کل منابع طبیعی کمک های فنی و آموزشی
اثرات اقتصادی – اجتماعی ( از جمله فرهنگی)
ارتقاء اعتماد و میزان مشارکت مردم محلی در اجرای پروژه ها
ارتقاء سرمایه اجتماعی از طریق سهیم شدن جوامع محلی در حفظ دستاوردها و نتایج حاصل از اجرای طرح
بهبود وضعیت منابع طبیعی و آبخیزداری
حفظ و افزایش پوشش گیاهی ، حفظ منابع آب و خاک ،کنترل رواناب و کاهش اثرات سیل
تثبیت شن های روان و کاهش فرسایش بادی و وقوع ریزگردها.
بهبود افزایش تولید و مراتع بیابانی و در نتیجه بهبود جوامع محلی در دراز مدت
1-کاهش اثرات
ورود ریزگردها و گردو غبار به مناطق اطراف طرح مورد نظر
2- مشاهده نتیجه مطلوب مزایای پروژه های مشارکتی توسط بهره برداران و بالابردن انگیزه آنان در مناطق مجاور به اجرای این پروژه ها .
بهبود معیشت جوامع محلی به طور اشکار موجب کاهش مهاجرت جوانان و حاشیه نشینی شهرهای اطراف شده است
به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر کاهش تخریب سرزمین دارد؟ تخریب سرزمین به عوامل انسانی و یا طبیعی اطلاع می شود که در دراز مدت موجب کاهش قابلیت تولید خاک می گردند
به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر حفظ تنوع زیستی دارد؟
به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر تعدیل و یا سازگاری با اثرات تغییر اقلیم دارد؟ منظور از تغییر اقلیم در این سند کلیه اقداماتی است که موجب کاهش انتشار کربن اتمسفری و یا افزایش ترسیب یا ذخیر کربن در پوشش گیاهی و خاک می گردد. توسعه پوشش گیاهی از اقدامات شاخص ترسیب کربن در بخش منابع طبیعی می باشد.
به اعتقاد شما آیا بهترین تجربیات/ دانش بومی که پیشنهاد نموده اید اثر مثبتی بر ارتقاء تاب آوری عوامل انسانی و طبیعی مرتبط دارد؟ منظور از تاب آوری قابلیت حفظ کارکرد سیستم در مواجه با یک شوک و یا ننش ناشی از عوامل اقلیمی و یا انسانی می باشد.
بله . افزایش درآمد از
طریق تولید و فروش بذر، تولید و فروش نهال - تولید علوفه
بله:
چون افراد و ساکنین محلی در گذشته شاهد اثرات مخرب سیل و پدیده گرد و غبار و فقر پوشش گیاهی بوده اند لذا به ارزش پروژه به
دلایل زیر کاملا واقف گردیدهاند:
1- افزایش
درآمد از طریق تولید و فروش بذر، تولید و فروش
نهال
2- توسعه و افزایش پوشش گیاهی و تثبیت شن و کنترل پدیده ریزگردها ،گردو غبار و پیشگیری از فرآیند
بیابانزایی
3 - مشارکت و همکاری بالای بهره برداران در طول
اجرای پروژه بالاخص انجام قرق
بله 1- کله دره و دوقوزلو 2- پلاک های پاپلی وسطی و خان آباد و موسی لو کهنه
اداره
کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قزوین : برگزاری کارگاه های آموزشی
محلی
کدام شهر و شهرها
سایر استانها(کدام استان و استانها)
خاور میانه (کدام کشور یا کشورها)
سایر کشورهای نقاط جهان(کدام کشور یا کش.رها)
انجام فعالیت های حفاظت از پروژه های اجرایی تنها توسط نیروهای دولتی و غیر بومی اثر بخش نبوده و می بایست جوامع محلی در فرآیند حفاظت از دستاوردها مشارکت نمایند .
مشارکت بدون توجه به فعالیت اقتصادی جوامع محلی و سهیم شدن آنها از منافع حاصل از اجرای طرح واقعی و پایدار نمی باشد .
روستائیان در انجام پروژه های اجرایی نیازمند برگزاری دوره های آموزشی و شرکت در کارگاه های مرتبط هستند بدون آموزش موثر و مهارت لازم واسپاری امور به جوامع محلی مناسب نمی باشد .