این طرح تحت مالکیت سازمان جنگها و مراتع کشور بنمایندگی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان و معاون رفاه  وزارت تعاون ، کار و امور اجتماعی  می باشد 

1-معاونت رفاه  وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی  در تامین و پرداخت کمک های معیشتی به سرپرستان خانوار (ماهانه 6500000ریال )بمدت 3 ماه که در این طرح فعالیت نمودند مشارکت داشته و با پرداخت این کمک هزینه معیشتی به دست اندرکاران ، امکان ایجاد قدرت خرید  را فراهم نمود (اشتغال سبز).؛ بنابراین  ایجاد رونق اقتصادی را از طریق پرداخت کمک‌های مالی دولت و سرمایه‌گذاری در اموری که بخش خصوصی رغبتی به سرمایه‌گذاری در آن نشان نمی‌دادند، در صدر اهداف این طرح بود 

2- اداره کل منابع طبیعی پس از شناسائی ،  آموزش و صدور بیمه حوادث برای سرپرستان خانوار که در این طرح مشارکت داشتند نسبت به بلوک بندی حفاظتی و بهره گیری از این افراد در شناسائی، پیشگیری و کنترل حریق در سه سطح الف-دیده بان ب- اکیپ عملیاتی  ج-اکیپ پشتیبانی , در 78 روستا استفاده نمود  

با پرداخت کمک هزینه معیشتی (اشتغال سبز ) به جوامع محلی و استفاده منابع طبیعی از آنان در اجرای طرح حفاظت از جنگلها و مراتع در برابر حریق (ابتکار سبز) اقدامات مدیریت منابع طبیعی به کمک بهره برداران تقویت گردید 

اصلی ترین هدف اجرای این طرح حفاظت و پیشگیری از تخریب منابع طبیعی از طریق شناسایی، پیشگیری و کنترل حریق در جنگلها و مراتع به کمک دست اندرکاران ( شورا، دهیار، رهبران محلی و جوانان ) در 78 روستا در شهرستانهای بانه و مریوان بود که در نتیجه آن  ارتقاء پوشش حفاظتی و پیشگیری از حریق و حفاظت از پوشش گیاهی ، محقق گردید 

شناسایی، پیشگیری و کنترل حریق در جنگلها و مراتع ضمن  تقویت وتوسعه  پوشش گیاهی بر احیاء و بهبود اکوسیستم تاثیر مثبت دارد 

در ارزیابی بعمل آمده «طرح شناسایی، پیشگیری و کنترل حریق در جنگلها و مراتع» 1- موجب تقویت وتوسعه  پوشش گیاهی گردید ، 2-ترویج  اشتغال سبز (با پرداخت کمک هزینه معیشتی) و ابتکارسبز( شناسایی، پیشگیری و کنترل حریق در جنگلها و مراتع) توسعه مشارکت دست اندرکاران را بدنبال داشت  

استفاده از جوامع محلی ، در شناسائی، پیشگیری و کنترل حریق در جنگلها و مراتع ضمن ایجاد انگیزه و حساسیت در بین بهره برداران  ، موجب میگردد جوامع محلی در بهره برداری با حفظ پایداری طبیعت مساعی بیشتری داشته باشند 

اجرای اینگونه طرح ها ضمن حفظ جنگلها و مراتع بر حفاظت منابع پایه از جمله آب و خاک تاثیر داشته و بر ارتقاء تاب آوری عوامل انسانی و طبیعی  اثر مثبت دارد و قابلیت سازگاری سیستم با شرایط نامطلوب نظیر خشکسالی ، طغیان آفات و امراض را افزایش میدهد 

افزایش دانش و اطلاعات جوامع محلی در زمینه ایجاد ظرفیت های قانونی مانند عضویت 100نفر در سامانه همیاران طبیعت ،127نفر بیمه حوادث ، بلوک بندی در 78 روستا ، ارتقاء پوشش حفاظتی در سطح 88000هکتار از جمله دست آوردهای طرح مذکور می باشد 

در این طرح در 78 روستا تعداد 257 نفر از دست اندرکاران (شوراها، دهیاران، رهبران محلی، جوانان )توسط اهالی انتخاب و در سه رده الف-دیده بانی، ب- عملیاتی و  ج-پشتیبانی  مشارکت و فعالیت نمودند و کلیه اهالی در اجرای پروژه شناسائی، پیشگیری و کنترل حریق همکاری نمودند  

هدف از اجرای این طرح ایجاد اشتغال سبز در قالب ابتکارات سبز با پرداخت کمک هزینه های کوچک معیشتی به سرپرستان خانوار توسط معاونت رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود تا علاوه بر حفاظت از منابع طبیعی ،  بهبود وضعیت اقتصادی جامعه هدف (تعداد 257 نفر از دست اندرکاران «شوراها، دهیاران، رهبران محلی، جوانان» ) محقق گردد 

با برگزاری کلاس های آموزشی و جلسات پرسش و پاسخ قبل و حین اجرای پروژه  و تنظیم روند نما(فلوچارت) اجرای کار و دستوالعمل های اجرائی و ایجاد بلوک های حفاظتی نسبت به ارتقاء سطح آگاهی بهره برداران اقدام ، و در راستای بهبود سرمایه های اجتماعی ، تعداد 100 نفر به عضویت  سامانه همیاران طبیعت در آمدند  ، و در راستای ارتقاء آگاهی تعداد 127 نفر خود را در مقابل حوادث بیمه نمودند  

پیشگیری و اطفاء حریق  موجب میگردد سلامتی و شادابی جنگلها و مراتع  حفظ گردد ، و جذب روان آبها  و افزایش رطوبت نسبی منطقه افزایش یافته  و در بهبود وضعیت اکوسیستم های منابع طبیعی تاثیربگذارد 

اجرای این پروژه سبب حفظ جنگلها و مراتع ، و  افزایش بهره وری و پایداری منابع طبیعی میگردد  

شیوه  مشارکت در اجرای پروژه مذکور ضمن افزایش اطلاعات تخصصی بهره برداران ، از لحاظ اقتصادی و اجتماعی در آینده تاثیر مثبتی در معیشت بهره برداران خواهد داشت 

اثرات زیست محیطی این طرح ، ایجاد پایداری در اکوسیستم های مرتعی و جنگلی می باشد 

اجرای  طرح بهره مندی از مشارکت جوامع محلی در پیشگیری ، شناسایی و کنترل حریق عرصه های جنگلی و مرتعی کردستان با تکیه بر توسعه اشتغال سبز و ابتکارات سبز در شهرستانهای بانه و مریوان سال اجرا 1399

بانه                X:580237   Y:3984050

مریوان             X:606827 Y:3931188

بانه  مرطوب(دومارتن) نیمه مرطوب سرد(آمبرژه)     

  مریوان :  بسیار مرطوب(دومارتن)  مرطوب سرد(آمبرژه)

بانه : لیتوسول –رگوسول آهکی                                   

  مریوان : لیتوسول –رگوسول آهکی 

بانه  : تپه ماهور و کوهستانی زاگرسی                 

   مریوان  : تپه ماهور و کوهستانی زاگرسی

بانه : جنگلی – مرتعی گونه های جنگلی ، بلوط ایرانی، بنه، زالزالک، افرا    ، تیپ غالب مرتعی  Ferulla-Prangus،  Prangus-Ferulla-Bromus ، Ferulla-Prangus      مریوان : جنگلی – مرتعی گونه های جنگلی ، بلوط ایرانی، بنه، زالزالک، افرا    ، تیپ غالب مرتعی  -Festuca، Astragalus-Hord-Bromus، Bromus_Gundelia و Qurcus-Bromus

بانه : متوسط بارندگی 750 میلی متر و دارای چشمه و رودخانه های دائمی و فصلی       

مریوان: متوسط بارندگی بیش از 800میلی متر و دارای چشمه و رودخانه های دائمی و فصلی

سطح درآمد: متوسط

مالکیت اراضی و حق بهره برداری رسمی و عرفی از منابع طبیعی شامل زمین/ آب/ تولیدات مرتع جنگل/ گیاهان دارویی و... : اراضی متعلق به دولت می‌باشد 

1-تخریب جنگلها و مراتع در اثر آتش سوزی 2- تخریب و تغییر کاربری اراضی 3- دام مازاد بر ظرفیت مراتع 

1-بدلیل اجرای این طرح تخریب جنگلها و مراتع در اثر آتش سوزی به میزان زیادی کاهش یافت

2-اجرای این طرح باعث افزایش حساسیت جامعه محلی در حفاظت از جنگلها و مراتع گردید لذا ادامه طرح طی برنامه ای میان مدت و بلند مدت در کاهش تخریب و تغییر کاربری اراضی تاثیر خواهد داشت 

3-اجرای طرح اشتغال سبز ضمن کمک به تقویت معیشت بهره برداران در  ایجاد حساسیت آنان موثر بوده و ضمن افزایش اطلاعات و  آگاهی  دست اندرکاران در زمینه تعادل دام و مرتع و کاهش دام مازاد تاثیر گذار خواهد بود 

3- افزایش توان اکولوژیکی و افزایش درآمد بهره برداران بر پایه توسعه پایدار منابع طبیعی  

روشهای معمول در پیشگیری ، شناسایی و کنترل حریق عرصه های جنگلی و مرتعی متکی بر دیده بانی و  گشت زنی نیروهای اداری یگان حفاظت و پیمانکاران طرف قرارداد ادارات دولتی و   اعلام گزارش از سوی روستائیان، انجمن های زیست محیطی  از طریق شماره  تلفن رایگان 1504 و 139 امداد جنگل و مرتع می باشد 

حضور دائم بهره برداران در 78 روستا در  سه سطح 1- دیده بان 2- اکیپ3الی 4 نفره  اصلی اطفاء حریق 3- اکیپ 2 نفره  پشتیبان در مدت اجرای طرح و تلفیق شیوه های فنی ارائه شده توسط کارشناسان در کارگاه و کلاس آموزشی اطفاء حریق و کلاس آموزشی کمک های اولیه  با شیوه  سنتی (برگرفته از دانش بومی و تجارب بهره برداران) ، شامل نحوه دیده بانی، شیوه اجرائی عملیات اطفاء حریق ، اطلاع رسانی عمومی به روستائیان از تکنیک هاو روشهای بکار رفته می باشد  

1-     هدف اصلی از اجرای طرح پیشگیری ، شناسایی و کنترل حریق عرصه های جنگلی و مرتعی توسط بخش خصوصی و جامعه محلی  بودلذا  فعالیت اصلی بر این هدف استوار گردید که شامل بلوک بندی ، ایجاد اکیپ های اصلی و پشتیبانی و دیده بان بود که وظایف همگی بر اساس دستوالعمل اجرائئ اعلام گردیده بود  

2-     با اعطای کمک های کوچک  معیشتی بلا عوض  به بهره برداران محلی بعنوان سرپرستان خانوار در حفاظت از جنگلها و مراتع توفیقات بسیاری حاصل گردید

 3-اجرای این طرح افزایش توان اکولوژیکی و افزایش درآمد بهره برداران بر پایه توسعه پایدار منابع طبیعی  را بهمرا خواهد داشت 

1-نقاط اشتراک طرح مذکور با روشهای معمول،  انجام  دیده بانی و گشت زنی  میباشد و مزیت آن این است که بهره برداران در این خصوص با رغبت و اشتیاق در اجرای طرح مشارکت نمودند

2- تفاوت پروژه با روش های معمول مرتبط ، شامل بلوک بندی ، ایجاد اکیپ های محلی مستقر در روستا و مرکز بلوک می باشد که مزیت آن این است که بازدهی طرح افزایش یافته است و با بیشترین سرعت اطفاء حریق توسط روستائیان صورت میپذیرفت 

بله- گزارش تحلیلی از اجرای  طرح مذکور به ریاست محترم سازمان جنگلها ، مراتع و آبخیزداری کشور و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارسال گردید

1- تعاونی فراگیر بلوط بانه

2- انجمن پاژین 

3- هماهنگ کننده تشکل های زیست محیطی استان 

4-مشارکت دست اندرکاران محلی شامل دهیاران، شوراهای اسلامی، رهبران و معتمدین محلی در شناسایی و معرفی 274 نفر از بین روستائیان کم در آمد سرپرست خانوار که توانایی انجام طرح پیشگیری ، شناسایی و کنترل حریق عرصه های جنگلی و مرتعی را داشتند 

1- اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان 

2- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام شده است.

3-اداره کل  بهزیستی استان کردستان

4-بخشداری  شهرستانهای  بانه و مریوان  

1-     اداره آموزش، ترویج و مشارکت های مردمی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری و ادارات منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستانهای بانه و مریوان و کارشناسان ناظر در تهیه طرح ، فلوچارت اجرائی، دستوالعمل اجرائی،  برنامه ریزی، اجرا ،  نظارت فنی و  پایش و ارزیابی نقش داشته اند

2-معاونت رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بعنوان بانی طرح ، در  تامین و پرداخت کمک هزینه های کوچک معیشتی به 257 نفر از بهره برداران محلی  نقش داشته اند 

3-اداره کل  بهزیستی در  اعلام شماره حساب یارانه سرپرستان خانوار مشارکت داشتند 

4-بخشداران در شناسائی و معرفی افراد دارای توانائی انجام کار نقش داشتند  

اثرات اقتصادی- اجتماعی

1- پرداخت کمک هزینه معیشتی به قصد ایجاد رونق اقتصادی (هر چند کوچک)  را از طریق پرداخت کمک‌های معیشتی دولت و سرمایه‌گذاری در اموری که بخش خصوصی رغبتی به سرمایه‌گذاری در آن نشان نمی‌دادند، در صدر اهداف این طرح بود  از طرفی پیشگیری شناسائی و اطفاء حریق در جنگلها و مراتع موجب حفظ پوشش و کمک به استقرار گونه های بومی جنگلی و مرتعی در افزایش تولید گیاهان مرتعی و به تبع آن افزایش توان تولید بیوماس در واحد سطح خواهد بود 

2- اثرات اجتماعی/فرهنگی افزایش آگاهی مجریان و بهره برداران با برگزاری کلاس ها و کارگاههای آموزشی و: جلب مشارکت بهره برداران موجب افزایش روحیه همیاری  و امید به زندگی میگردد

1- این طرح در میان مدت و بلند مدت  بر حفظ تنوع زیستی ، کاهش تخریب سرزمین تاثیر بسیاری دارد

2- این طرح بر تعدیل و سازگاری و اثرات تغییر اقلیم  تاثیر مثبتی میگذارد

3- این طرح در میان مدت و بلند مدت  بر ارتقاء تاب آوری عوامل انسانی و طبیعی بصورت مثبت تاثیر دارد 

1- در تعدادی از روستاهای خارج از طرح ، حس مشارکت ایجاد گردید و بدون دریافت کمک هزینه معیشتی در شناسائی، پیشگیری و اطفاء حریق مشارکت داشتند  

2-اجرای این طرح حساسیت و انگیزه در  مجریان و بهره برداران در زمینه حفاظت از منابع طبیعی و جلوگیری از تخریب جنگلها، مراتع و تغییر کاربری اراضی ایجاد نمود 

اثر بخشی اجرای طرح مذکور بر میزان کاهش آتش سوزی در دو فاکتور تعداد حریق و مساحت آتش سوزی در مناطق پایلوت مریوان و بانه بشرح ذیل می باشد                 

شهرستان بانه   : تعداد حریق 21% کاهش و مساحت آتش سوزی در 32% کاهش را نشان میدهد

شهرستان مریوان : تعداد حریق 65% کاهش و مساحت آتش سوزی 89% کاهش را نشان میدهد

بله-

1-مشارکت دستگاههای دولتی و غیر دولتی در این طرح یکی از دلایل پایداری طرح می باشد 

2-با توجه به تجارب حاصل از اجرای طرح شناسائی، پیشگیری و کنترل حریق در یک دوره خشک سال و موفقیت های حاصل از این تجربه پایداری پروژه محتمل می باشد

3-افزایش توان مالی روستائیان از طریق پرداخت کمک هزینه معیشتی در طی یک دوره سه ماهه موجب پایداری طرح میگردد

4-همکاری و مشارکت روستائیان در کلیه مراحل اجرای طرح ، موجب افزایش حساسیت آنان در حفاظت و بهره برداری و به تبع آن پایداری طرح را بدنبال خواهد داشت 

خیر

بله- نتایج مثبت حاصل از اجرای طرح در  دو شهرستان پایلوت بانه و مریوان استان کردستان که شامل 45 روستای بانه و 33 روستا در مریوان میباشد موجب میگردد تا طرح مشترک  شناسائی، پیشگیری و کنترل حریق و سایر طرح ها از جمله نهالکاری توسط جامعه بهره بردار ، دارای مزیت های بالایی باشد که پیشنهاد اداره کل منابع طبیعی به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در زمینه تعمیم و توسعه طرح در سطح ملی به این وزارت خانه ارسال گردیده  

از آنجاکه بهره­برداران با سواد و جوان ، کمتر تمایل به مشارکت نشان میدهند ، بنابراین پیشنهاد می­شود که با برگزاری کلاس­های آموزشی و ترویجی آگاهی، انگیزه و علاقه این قشر را افزایش داد؛ چراکه این بهره­برداران جوان در سال­های آتی جانشین افراد مسن خواهند شد.

در سنوات آینده از ابتدای سال زمینه های لجستیکی(آمادگاری)و مدیریت جریان کار فراهم تا از ابتدای فصل خشک سال و پیش از شروع آتش سوزی اکیپ ها آماده و مستقر باشند 

1-از آنجاکه پرداخت زودتر از موعد ، کمک هزینه های معیشتی توسط وزارت تعاون ، سبب بروز مشکلاتی میگردد  پرداحت ها بصورت ماهانه و پس از تایید ناظرین باشد

2- بمنظور ازتقاء انگیزه مجریان و بهره برداران پیشنهاد میگردد مبلغ کمک هزینه معیشتی افزایش یابد 

درس آموخته های این طرح از جنبه های فنی

1-آموزش بیشتر به مجریان و بهره برداران در زمینه روش‌های فنی و اجرائی  در سال‌های آینده

2-ایجاد سایت های الگویی از طرح های موفق و اعزام بهره برداران برای بازدید از آنها  

3-  بلوک بندی حفاظتی ، در سال‌های آینده با توجه به توپوگرافی و جغرافیای منطقه انجام شود 

4- وظایف دیده بان ، اکیپ های اصلی و پشتیبانی اطفاء حریق بروز رسانی گردد 

5- تجهیز بیشتر گروههای دیده بانی ، اکیپ های اصلی و پشتیبانی اطفاء حریق به لوازم و تجهیزات اطفاء حریق